мане́ўры
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
мане́ўры |
| Р. |
мане́ўраў |
| Д. |
мане́ўрам |
| В. |
мане́ўры |
| Т. |
мане́ўрамі |
| М. |
мане́ўрах |
Крыніцы:
piskunou2012,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мане́ўр
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мане́ўр |
мане́ўры |
| Р. |
мане́ўру |
мане́ўраў |
| Д. |
мане́ўру |
мане́ўрам |
| В. |
мане́ўр |
мане́ўры |
| Т. |
мане́ўрам |
мане́ўрамі |
| М. |
мане́ўры |
мане́ўрах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
марш-мане́ўр
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
марш-мане́ўр |
марш-мане́ўры |
| Р. |
марш-мане́ўру |
марш-мане́ўраў |
| Д. |
марш-мане́ўру |
марш-мане́ўрам |
| В. |
марш-мане́ўр |
марш-мане́ўры |
| Т. |
марш-мане́ўрам |
марш-мане́ўрамі |
| М. |
марш-мане́ўры |
марш-мане́ўрах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
эвалю́цыі
‘манеўры’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
эвалю́цыі |
| Р. |
эвалю́цый |
| Д. |
эвалю́цыям |
| В. |
эвалю́цыі |
| Т. |
эвалю́цыямі |
| М. |
эвалю́цыях |
Крыніцы:
nazounik2008.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Мане́бры, мане́брэ ’манеўры’ (драг., КЭС; Сцяц.). З польск. maniebry, якое з manewry ’тс’ < франц. manoevre ’тс’. Сюды ж манябрава́ць < польск. maniebrować < manewrować ’манеўраваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
манёвр в разн. знач. мане́ўр, -ру м.;
вое́нные манёвры вайско́выя мане́ўры;
ло́вкий манёвр спры́тны мане́ўр;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
манеўрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.
1. Рабіць манеўр, манеўры (у 1, 3 і 4 знач.).
Паравоз манеўруе.
2. Лавіраваць, абыходзіць перашкоду.
М. сярод перашкод.
3. перан. Дзейнічаць так, каб ашукаць каго-н.; хітрыць (разм.).
Няма чаго м.
4. перан., чым. Умела распараджацца чым-н., выкарыстоўваць што-н.
М. тэхнікай.
|| зак. зманеўрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е (да 1 і 2 знач.).
|| наз. манеўрава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мане́ўр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Перамяшчэнне баявых сіл з мэтай нанесці ўдар праціўніку.
Абходны м.
М. партызан.
2. перан. Прыём з мэтай ашукаць, перахітрыць каго-н.
Нескладаны м.
3. толькі мн. Тактычныя заняткі вялікай колькасці войск або флоту ва ўмовах, блізкіх да баявых.
Асеннія манеўры.
4. толькі мн. Перамяшчэнне вагонаў і паравозаў на чыгуначных пуцях пры састаўленні цягнікоў.
|| прым. манеўро́вы, -ая, -ае (да 4 знач.).
М. паравоз.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мане́ўр, ‑а, м.
1. Перамяшчэнне баявых сіл з мэтай нанесці ўдар праціўніку. Кавалерыйскі атрад Жаўны.. павінен зрабіць абходны манеўр і зайсці ў тыл немцам. Шамякін.
2. перан. Прыём з мэтай ашукаць, перахітрыць каго‑н. Таня зразумела нескладаны манеўр юнака: ён хацеў прабіцца без чаргі і заняць у вагоне месца на ўсю шумлівую кампанію. Даніленка.
3. толькі мн. (мане́ўры, ‑аў). Тэхнічныя заняткі вялікай колькасці войск або флоту ва ўмовах, блізкіх да баявых. — Ні дрэннае надвор’е, ні суровыя баявыя абставіны, — гаварыў камдыў, — не маглі зламаць волі і ўпартасці байцоў на манеўрах. Каваль.
4. толькі мн. (мане́ўры, ‑аў). Перамяшчэнне вагонаў і паравозаў на чыгуначных пуцях для састаўлення паяздоў.
[Фр. manoeuvre.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мане́рка ’паходная металічная пляшка з накрыўкай, або біклажка’, ’круглая бляшанка’ (ТСБМ, Яруш., Касп.; шальч., Сл. ПЗБ), ’высокая банка з носікам’ (Ян.), ’гарнушак, рандэляк’ (Сцяшк.), ’бляшаная пасудзіна, у якую наліваюць газу, дзёгаць, алей’ (парыц., Янк. Мат.). З польск. manierka (або з рус. мане́рка) ’паходная біклажка ці пляшка для віна, гарэлкі’, якія з ням. Manöverflasche (Manöver ’манеўры’ + Flasche ’бутэлька’) (Варш. сл., 2, 873).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)