мальба́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мальба́ |
мальбы́ |
| Р. |
мальбы́ |
- |
| Д. |
мальбе́ |
мальба́м |
| В. |
мальбу́ |
мальбы́ |
| Т. |
мальбо́й
мальбо́ю |
мальба́мі |
| М. |
мальбе́ |
мальба́х |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мальба́, ‑ы, ж.
Вельмі моцная просьба. Васілёк ведаў, што з дзедам заўсёды цікава хадзіць, таму з мальбой у голасе папрасіў: — Дзядуля, вазьміце і мяне з сабой! Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мальба́ ’вельмі моцная просьба’ (ТСБМ), рус. мольба́, укр. мольба́, ст.-рус. мольба ’тс’, ’малітва’, серб.-харв. мо̀лба ’просьба’, ’заява’, макед. молба, балг. молба́. Прасл. molьba (Слаўскі, SP, 1, 61). Да малі́ць (гл. малі́цца).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мале́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. маліцца; малітва (у 1 знач.).
2. Дзеянне паводле знач. дзеясл. маліць; просьба, мальба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мальбоніць ’прасіць, упрошваць’ (КЭС, лаг.). Да мальба́ (гл.). Суфікс ‑он‑ мае шматразова-экспрэсіўнае значэнне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мольбішча ’месца рэлігійных маленняў і ахвярапрынашэнняў язычнікаў’ (ТСБМ, Яруш.). Утворана ад абстрактнага назоўніка molьba і суфікса ‑išče. Да мальба́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
закліна́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. заклінаць.
2. Словы і выразы, якімі заклінаюць (у 1 знач.). Услед ёй бярозы глядзелі з тугою, Вятры заклінанне дзяўчыны няслі: «Эх, стаць бы навекі мне шумнай ракою, Каб толькі вярнуцца да роднай зямлі!» Ляпёшкін.
3. Гарачая просьба, мальба аб чым‑н.
4. Праклён, лаянка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памі́лаваць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., каго-што.
1. Дараваць каму‑н. віну; пашкадаваць каго‑н. [Талаш:] — Це памілуе вас пан, прыпомніць кожны дубок, высечаны ў лесе, рагач, што выкапалі вы для сахі. Колас. У Колі ўжо так павялося: нашкодзіў — прасі прабачэння, памілавалі — пачынай зноў! Карпюк. Ты нёс праз гром і ўсе нягоды У цыраваным ранцы мір. І лёс памілаваў — з паходу Прыйшоў, не лёгшы дзесьці ў жвір. Бялевіч.
2. Адмяніць або змякчыць пакаранне асуджанаму. «Прашэнне, Сашанька, падай і цар памілуе... пішы...» — У ціхім голасе адчай, мальба збалелае душы. Вялюгін.
памілава́ць, ‑лу́ю, ‑лу́еш, ‑лу́е; зак., каго-што.
Мілаваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)