магна́т, -а, М -на́це, мн. -ы, -аў, м.

1. У феадальным грамадстве: уладальнік вялікіх маёнткаў, іншых багаццяў.

Небагатыя паны залежалі ад магнатаў.

2. Прадстаўнік буйнога прамысловага і фінансавага капіталу.

Нафтавы м.

|| прым. магна́цкі, -ая, -ае.

Магнацкія ўладанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

магна́т

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. магна́т магна́ты
Р. магна́та магна́таў
Д. магна́ту магна́там
В. магна́та магна́таў
Т. магна́там магна́тамі
М. магна́це магна́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

магна́т м. магна́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

магна́т магна́т, -та м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

магна́т, ‑а, М ‑наце, м.

Буйны феадал, памешчык у некаторых краінах Еўропы (пераважна ў ранейшай Польшчы і Венгрыі). // Багач, буйны капіталіст. Нафтавы магнат. □ Гонка ўзбраенняў прыносіць фантастычныя барышы магнатам капіталу. «ЛіМ».

[Ад лац. magnatus — знатны чалавек, вяльможа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Магна́т ’буйны феадал, памешчык’, ’багач, буйны капіталіст’ (ТС, Касп.) паходзіць з польск. magnat, якое з с.-лац. magnātēs ’правадыры’, ’тыя, якія народжаны ў высокім саслоўі’ (параўн. Махэк₂, 347; Фасмер, 2, 356).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рэко́рд-магна́т

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. рэко́рд-магна́т рэко́рд-магна́ты
Р. рэко́рд-магна́та рэко́рд-магна́таў
Д. рэко́рд-магна́ту рэко́рд-магна́там
В. рэко́рд-магна́та рэко́рд-магна́таў
Т. рэко́рд-магна́там рэко́рд-магна́тамі
М. рэко́рд-магна́це рэко́рд-магна́тах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Магна́ты ’вялікі’ (віл., Сл. ПЗБ). Утворана з магнат пры дапамозе канчатка ‑ы (як лабаты, чубаты) па ўзору арганісты ’арганіст’, аднак з пэўным пераасэнсаваннем семантыкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Патэнта́т ст.-бел. потентатъ ’магнат’ (1615 г.) запазычана са ст.-польск. potentat ’тс’, якое з с.-лац. potentatus ’вышэйшая улада, панаванне’ (Булыка, Лекс. запазыч., 73).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

та́бельны, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўключаны ў табель, устаноўлены табелем. Табельныя дні.

2. Які вядзецца пры дапамозе табеля (у 2 знач.); прызначаны для табеля. Табельны ўлік. // у знач. наз. та́бельная, ‑ай, ж. Памяшканне, дзе вядзецца ўлік яўкі і адыходу з работы. — Магнат, і калі ты ўжо будзеш, пропуск лажыць у табельную? — раптам перабівае нас Анця. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)