люля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак., каго-што.
Рытмічна гойдаць з боку ў бок ці зверху ўніз; калыхаць.
Л. дзіця.
|| наз. люля́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
люля́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
люля́ю |
люля́ем |
| 2-я ас. |
люля́еш |
люля́еце |
| 3-я ас. |
люля́е |
люля́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
люля́ў |
люля́лі |
| ж. |
люля́ла |
| н. |
люля́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
люля́й |
люля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
люля́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
люля́ць несов. кача́ть, ука́чивать, баю́кать, убаю́кивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
люля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
Рытмічна гойдаць з боку ў бок ці зверху ўніз; калыхаць. Люляць дзіця. □ Мяне матка не люляла, Казак, песень не спявала. Колас. Рыпіць пад ветрам дом. Над ім люляе дрэва дуплянку са шпаком. Вялюгін. / у перан. ужыв. Крынічны плёск на росных паплавах Сялянскія люляе думы-мыслі. Пушча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Люля́ць ’рытмічна гойдаць’, ’калыхаць дзіця’ (ТСБМ, Шат., Ян.; дзятл., Сл. ПЗБ), драг. лю́ляты ’тс’ (Клім.). Укр. лю́ля́ти ’закалыхваць дзіця’, рус. люлькать, польск. lulać, в.-луж. lulać, чэш. lulati, усх.-славац. ľuľac, серб.-харв. љу́љати, макед. лулам, балг. люле́я ’тс’. Прасл. lʼulʼati ’ўсыпляць дзіцё спевам і калыханнем’. Утворана ад выклічніка lu‑lu > люлі! (гл.). І.‑е. адпаведнікі: літ. liūliúoti ’закалыхваць’, ’хістацца’, ’калывацца, калыхацца’, ст.-інд. lṓlati ’рухацца туды-сюды’, ням. lullen, англ. lull ’тс’. І.‑е. *leu‑ (Слаўскі, 4, 376–377; Фасмер, 2, 545–546; Скок, 2, 287; БЕР, 3, 578; Шустар-Шэўц, 12, 868; Махэк₂, 343; Бязлай, 2, 156; Трубачоў, Эт. сл., 15, 210–212).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
залюля́ць², -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.
Пачаць люляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
люля́цца, ‑яецца; незак.
Зал. да люляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
люля́нне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. люляць і люляцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палюля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
Люляць, калыхаць на працягу нейкага часу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пралюля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
Разм. Люляць некаторы час. Пралюляць дзіця ўвесь вечар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)