ле́кцыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ле́кцыя |
ле́кцыі |
| Р. |
ле́кцыі |
ле́кцый |
| Д. |
ле́кцыі |
ле́кцыям |
| В. |
ле́кцыю |
ле́кцыі |
| Т. |
ле́кцыяй ле́кцыяю |
ле́кцыямі |
| М. |
ле́кцыі |
ле́кцыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ле́кцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Вуснае выкладанне вучэбнага прадмета або якой-н. тэмы выкладчыкам вышэйшай навучальнай установы.
Прафесар чытаў лекцыі ў БДУ.
2. Частка вучэбнага прадмета, якая выкладаецца ў вуснай форме.
Курс лекцый па гісторыі Беларусі.
3. Публічнае чытанне на якую-н. тэму.
4. Друкаваны курс публічных чытанняў, а таксама запісы па якім-н. прадмеце выкладання.
Лекцыі па літаратуры.
|| прым. лекцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ле́кцыя ж., в разн. знач. ле́кция;
прачыта́ць ~цыю — прочита́ть ле́кцию;
~цыі па белару́скай літарату́ры — ле́кции по белору́сской литерату́ре;
раскла́д ~цый — расписа́ние ле́кций;
літаграфава́ны курс ~цый — литографи́рованный курс ле́кций
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ле́кцыя, ‑і, ж.
1. Вуснае выкладанне вучэбнага прадмета выкладчыкам у вышэйшай навучальнай установе. Наведваць лекцыі. □ Сівы прафесар, адпачыўшы на сонечным ўзбярэжжы Крыма, першыя лекцыі чытаў неяк больш усхвалявана. Шахавец. // толькі мн. (ле́кцыі, ‑ый). Частка вучэбнага прадмета, якая выкладаецца ў вуснай форме. Курс лекцый. // Публічнае чытанне на якую‑н. тэму. Направа, за прычыненымі дзвярыма, ішла для сялян лекцыя. Чорны. Цяпер часта ў клубе, у брыгадах, на фермах прапагандысты чытаюць лекцыі. Дуброўскі.
2. толькі мн. (ле́кцыі, ‑ый). Аддрукаваны курс публічных чытанняў, а таксама запісы па якому‑н. прадмету выкладання. Інстытуцкія лекцыі па літаратуры.
[Ад лац. lectio — чытанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ле́кцыя ’вуснае выкладанне вучэбнага прадмета’, ’публічнае чытанне’ (Яруш., ТСБМ). Ст.-бел. лекция (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. lekcyja ’тс’ (Булыка, Запазыч., 188; Лекс. запазыч., 164). Гл. таксама лектар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ле́кцыя-экску́рсія
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ле́кцыя-экску́рсія |
ле́кцыі-экску́рсіі |
| Р. |
ле́кцыі-экску́рсіі |
ле́кцый-экску́рсій |
| Д. |
ле́кцыі-экску́рсіі |
ле́кцыям-экску́рсіям |
| В. |
ле́кцыю-экску́рсію |
ле́кцыі-экску́рсіі |
| Т. |
ле́кцыяй-экску́рсіяй ле́кцыяй-экску́рсіяю |
ле́кцыямі-экску́рсіямі |
| М. |
ле́кцыі-экску́рсіі |
ле́кцыях-экску́рсіях |
Крыніцы:
krapivabr2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ле́кцыя-экску́рсія ж. ле́кция-экску́рсия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уво́дны, -ая, -ае.
1. гл. увод.
2. Які з’яўляецца ўступам, увядзеннем у што-н.
Уводная лекцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бессістэ́мны, -ая, -ае.
Не прыведзены ў пэўную сістэму; бязладны.
Бессістэмная лекцыя.
Выкладаць бессістэмна (прысл.).
|| наз. бессістэ́мнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)