леапа́рд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Буйны драпежнік сямейства кашэчых з плямістай шэрсцю.
|| прым. леапа́рдавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
леапа́рд
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
леапа́рд |
леапа́рды |
| Р. |
леапа́рда |
леапа́рдаў |
| Д. |
леапа́рду |
леапа́рдам |
| В. |
леапа́рда |
леапа́рдаў |
| Т. |
леапа́рдам |
леапа́рдамі |
| М. |
леапа́рдзе |
леапа́рдах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
леапа́рд м., зоол. леопа́рд
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
леапа́рд, ‑а, М ‑дзе, м.
Буйны драпежнік сямейства кашэчых з плямістай шэрсцю.
[Лац. leopardus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пантэ́ра, -ы, мн. -ы, -тэ́р, ж.
Буйны драпежнік сямейства кашэчых з плямістай поўсцю; леапард.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
леопа́рд зоол. леапа́рд, -да м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
еката́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. екатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Леапард узбіўся ўгору, як мяч, закалаціўся ў паветры з шалёным екатаннем і рыкам. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыка́ць,-а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра хатніх і дзікіх жывёл: утвараць рык.
Рыкае карова.
Рыкаў леапард.
2. перан. Крычаць, гаварыць груба, раздражнёна і адрывіста (разм.).
Р. на падначаленых.
|| аднакр. рыкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. рыка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Леварт, ст.-бел. левартъ ’пантэра’, ’герб са львом’ (XV ст.) запазычана са ст.-польск. lewart, leward ’герб са львом’ (Карскі, Труды, 312), якое з чэш. levhart < с.‑в.-ням. lewehart < лац. leopardus (у сярэдневякоўе лічылася, што леапард з’яўляецца мяшанцам льва і пантэры* (Махэк₂, 328).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Утвараць рык, рыканне (пра хатніх і лясных жывёл). На дварэ працяжна рыкала карова, чуўся клапатлівы гаспадынін голас. Мележ. Чуваць было, як у суседняй вёсцы рыкаў бугай. Дайліда. І хадзіў, хадзіў, каламі хадзіў вакол лясной хаткі леапард. Зрэдку рыкаў. Караткевіч. // перан. Утвараць моцныя, адрывістыя гукі, якія нагадваюць рык жывёл. А гром рыкаў ужо раз’юшана За кожнай елкай і сасной. Панчанка.
2. Разм. Груба, раздражнёна і адрывіста крычаць на каго‑н. — Ну, ты памалу, не рыкай, — бурчыць спакойна Іван. Лынькоў. — Не рыкаць на мяне! — яшчэ больш, гнеўна скарагаворкай агрызнуўся Вілюевіч. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)