лахма́ты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
лахма́ты |
лахма́тая |
лахма́тае |
лахма́тыя |
| Р. |
лахма́тага |
лахма́тай
лахма́тае |
лахма́тага |
лахма́тых |
| Д. |
лахма́таму |
лахма́тай |
лахма́таму |
лахма́тым |
| В. |
лахма́ты (неадуш.)
лахма́тага (адуш.) |
лахма́тую |
лахма́тае |
лахма́тыя (неадуш.)
лахма́тых (адуш.) |
| Т. |
лахма́тым |
лахма́тай
лахма́таю |
лахма́тым |
лахма́тымі |
| М. |
лахма́тым |
лахма́тай |
лахма́тым |
лахма́тых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
лахма́ты, -ая, -ае.
1. Які мае доўгую, густую поўсць; касматы.
Л. сабака.
Лахматая шапка.
2. Які мае ўскудлачаныя валасы.
Л. чалавек размахваў рукамі.
|| наз. лахма́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лахма́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае доўгую, густую поўсць; касматы. З кустоў, віляючы хвастом, выйшаў вялікі лахматы сабака. Скрыпка. // Зроблены са скуры з доўгай і густой шэрсцю. Лахматая шапка. Лахматы каўнер. // Разм. З доўгім ворсам (пра тканіны, а таксама вырабы з такіх тканін). Лахматая матэрыя. Лахматы ручнік.
2. З доўгімі і густымі ўскудлачанымі валасамі. Стары цыган Ляксей ляжаў пад сасною, палажыўшы лахматую галаву на корань. Каваль. // перан. Разм. Густы, кучаравы; з няроўнымі галінкамі, лістамі (пра расліны). Бэз лахматы Мірна свеціць на гародах. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лахма́ты, лахма́тый ’касматы, калматы’, ’зроблены са скуры з доўгай і густой поўсцю, з доўгім ворсам’, ’чалавек з доўгімі і густымі ўскудлачанымі валасамі’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш.; паст., Сл. паўн.-зах.), лахмач ’тс’ (міёр., З нар. сл., ТСБМ), лъхмаціна ’лахматая асоба’ (міёр., Нар. словатв.), мсцісл. лахмаценечкій, лахмаценькій ’лахматы’ (Нар. словатв.), лахмаціцца ’станавіцца лахматым’, лахмаціць ’рабіць лахматым’ (ТСБМ), лахмацець ’тс’ (в.-дзв., Сл. паўн.-зах.), лахма́тка ’непрычасаная жанчына’, ’калматая жывёла’ (Юрч. Вытв.). Паўн.-усх. бел. рус. ізалекса. Утворана ад лохма < лох‑ма, якое чаргаваннем галоснай кораня звязана з лах 1 (гл.) (Фасмер, 2, 524). Сюды ж лыхма́ціння ’рызманы’ (Юрч. Вытв.). Параўн., аднак, ст.-грэч. λάχνος ’шэрсць, воўна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лохма́тый лахма́ты, калма́ты, кудла́ты.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кудзе́лісты, -ая, -ае.
Падобны на кудзелю, пушысты, лахматы.
Кудзелістыя ніткі.
|| наз. кудзе́лістасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кудла́ты, -ая, -ае.
1. 3 доўгімі скалмачанымі валасамі; лахматы.
Кудлатая галава.
2. 3 доўгай густой поўсцю; касматы.
К. сабака.
|| наз. кудла́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
касма́ты, -ая, -ае.
1. 3 доўгай густой поўсцю; лахматы.
К. сабака.
Касматая шапка.
2. 3 доўгімі валасамі; валасаты.
Касматая галава.
|| наз. касма́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разлахма́чаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад разлахмаціць.
2. у знач. прым. Лахматы, кудлаты. Паднялася сонная разлахмачаная галава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)