ла́дна
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| ла́дна |
ладне́й |
найладне́й |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ла́дна, прысл.
1. Зграбна, прыгожа, спраўна.
Л. пашыты.
2. у знач. сцвярдж. часц. Ужыв. для выражэння згоды, пацвярджэння чаго-н., азначае: добра, хай сабе і так.
Л., прыйду!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ла́дна
1. нареч., разг. прили́чно, изря́дно; поря́дочно;
2. в знач. частицы, разг. ла́дно;
ну, л. — ну, ла́дно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ла́дна, прысл.
Разм.
1. Прысл. да ладны.
2. у знач. сцвярджальнай часціцы. Ужываецца для выражэння згоды, пацвярджэння чаго‑н.; азначае: добра, хай сабе і так. [Пятрусь:] — Я папрашу вас нагрэць нам гарбаты... Адкульсьці з глыбіні кватэры даляцела: — Ладна! Гартны. У момант знеслі яму ўсе пісьмы, папрасілі кінуць іх у горадзе ў паштовую скрынку. — Ладна, кіну, — паабяцаў шафёр. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ператка́ць, мсцісл. пірятка́ць, патка́ць ’паткаць (чым)’ у сказах: Аснувала суконныя, а пыткала хлыпянкыю… Чым піряткеш, тым і ладна…, пірітыка́ньне, пытыка́ньня ’тканне, працэс ткацтва’ (Жыв. сл.). Фармальна да пера- і ткаць. Больш падрабязна гл. ператыка́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аскалёпак, ‑пка, м.
Разм. Тое, што і аскабалак. У расчыненай грубцы ладна гарэлі хвойных аскалёпкі. Быкаў. / у перан. ужыв. [Сітоў] пасмяяўся з маіх страхаў: «Хведар проста некультурны. Аскалёпак старога Зарэчча». Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; зак., каго-што.
Зрабіць зусім іншым, змяніць карэнным чынам, абнавіць, пераўтварыць. — Эдзік усяму нашаму гораду абрыдзеў, Надзя. — Ладна, Мікалай... Вы мне дапамажыце. Яго ўсё роўна не перародзяць. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпі́ць, падап’ю, падап’еш, падап’е; падап’ём, падапяце; зак.
Разм. Крыху ап’янець ад выпіўкі. [Альжбега:] Не смяшы ты людзей. Калі падпіў, Дык ляж спаць! Купала. Галіна.. [на наваселлі] ладна падпіла і ўвесь вечар спявала то вельмі сумныя, то дужа вясёлыя песні. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́бра, прысл.
1. Так, як павінна быць, як адпавядае нормам.
Жылі д.
Д. папрацаваў.
2. Ладна-такі, парадкам, зусім.
Ужо д. сцямнела.
3. безас., у знач. вык. Пра спрыяльную абстаноўку, прыемнае акружэнне.
Д. ў лесе.
4. у знач. часц. Выражае згоду, мае знач.: так, няхай будзе так, згодзен. —
Прыходзь сёння на сход. — Д., прыйду.
Д., я магу згадзіцца з табой.
5. у знач. часц. Ужыв. як пагроза ў знач. глядзі, пачакай жа (разм.).
Д. ж!
Я табе гэта прыпомню!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
іранізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак., з каго-чаго і без дап.
Адносіцца да каго, чаго‑н. з іроніяй; смяяцца, кпіць. Не іранізуй з сур’ёзнай справы. □ — Не іранізуй, Іван, з самага святога — з дружбы. Шамякін. — Вы от іранізуеце, ладна... А я вам скажу, што любая расліна можа так расці, як чалавек захоча. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)