куры́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. куру́ ку́рым
2-я ас. ку́рыш ку́рыце
3-я ас. ку́рыць ку́раць
Прошлы час
м. куры́ў куры́лі
ж. куры́ла
н. куры́ла
Загадны лад
2-я ас. куры́ куры́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час ку́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абвярце́цца, ‑вярчуся, ‑верцішся, ‑верціцца; зак.

Адкруціцца, абгарнуцца чым‑н. Курыла абвярцеўся пянькою, абсмаліўся смалою і пайшоў на тую гару. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абсмалі́цца 1, ‑смалюся, ‑смалішся, ‑смаліцца; зак.

Абгарэць крыху, абпаліўшы верхні слой ці канцы чаго‑н. За гадзіны дзве дровы згарэлі, дуб знізу абсмаліўся, і агонь патух. Чорны. // перан. Разм. Загарэць. Абсмаліцца на сонцы.

абсмалі́цца 2, ‑смалюся, ‑смолішся, ‑смоліцца; зак.

Пакрыцца смалою. Курыла абвярцеўся пянькою, абсмаліўся смалою і пайшоў на тую гару. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гэ́та, часціца.

1. указальная. Служыць для выдзялення, падкрэслівання таго ці іншага слова ў сказе. І яшчэ было чым міла Тое поле хлапчуку, Гэта тым, што дзед Курыла Там яго трымаў руку. Колас. Гэта Ленін навучыў, каб народ шчасліва жыў. З нар. // Паказвае на ўдакладняльны сэнс другой часткі выказвання. Адзін дуб у полі — гэта не лес. □ Службовы аўтобус імчыцца па бетаніраванай дарозе — гэта едуць у Бярозу.. будаўнікі. Дадзіёмаў.

2. узмацняльная. Служыць для ўзмацнення значэння папярэдняга займенніка, прыслоўя, часціцы ў пытальных, клічных і даданых сказах. [Альжбета:] Куды вы, родненькія, ці ж гэта вы ўсё яшчэ з рынку едзеце? Купала. Чалавек у космасе! Як гэта здорава, сябры! А. Александровіч. Няма патрэбы ўсяму ўзводу ісці пад Доўгі Брод, як гэта было намечана раней. Колас.

•••

Гэта яшчэ (толькі) кветачкі — пра пачатак чаго‑н., звычайна непажаданага, за якім трэба чакаць яшчэ большага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)