Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
куры́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
куру́ |
ку́рым |
| 2-я ас. |
ку́рыш |
ку́рыце |
| 3-я ас. |
ку́рыць |
ку́раць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
куры́ў |
куры́лі |
| ж. |
куры́ла |
| н. |
куры́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
куры́ |
куры́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ку́рачы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
абвярце́цца, ‑вярчуся, ‑верцішся, ‑верціцца; зак.
Адкруціцца, абгарнуцца чым‑н. Курыла абвярцеўся пянькою, абсмаліўся смалою і пайшоў на тую гару. З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсмалі́цца 1, ‑смалюся, ‑смалішся, ‑смаліцца; зак.
Абгарэць крыху, абпаліўшы верхні слой ці канцы чаго‑н. За гадзіны дзве дровы згарэлі, дуб знізу абсмаліўся, і агонь патух. Чорны. // перан. Разм. Загарэць. Абсмаліцца на сонцы.
абсмалі́цца 2, ‑смалюся, ‑смолішся, ‑смоліцца; зак.
Пакрыцца смалою. Курыла абвярцеўся пянькою, абсмаліўся смалою і пайшоў на тую гару. З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гэ́та, часціца.
1. указальная. Служыць для выдзялення, падкрэслівання таго ці іншага слова ў сказе. І яшчэ было чым міла Тое поле хлапчуку, Гэта тым, што дзед Курыла Там яго трымаў руку. Колас. Гэта Ленін навучыў, каб народ шчасліва жыў. З нар. // Паказвае на ўдакладняльны сэнс другой часткі выказвання. Адзін дуб у полі — гэта не лес. □ Службовы аўтобус імчыцца па бетаніраванай дарозе — гэта едуць у Бярозу.. будаўнікі. Дадзіёмаў.
2. узмацняльная. Служыць для ўзмацнення значэння папярэдняга займенніка, прыслоўя, часціцы ў пытальных, клічных і даданых сказах. [Альжбета:] Куды вы, родненькія, ці ж гэта вы ўсё яшчэ з рынку едзеце? Купала. Чалавек у космасе! Як гэта здорава, сябры! А. Александровіч. Няма патрэбы ўсяму ўзводу ісці пад Доўгі Брод, як гэта было намечана раней. Колас.
•••
Гэта яшчэ (толькі) кветачкі — пра пачатак чаго‑н., звычайна непажаданага, за якім трэба чакаць яшчэ большага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)