ку́зня

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ку́зня ку́зні
Р. ку́зні ку́зняў
Д. ку́зні ку́зням
В. ку́зню ку́зні
Т. ку́зняй
ку́зняю		 ку́знямі
М. ку́зні ку́знях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ку́зня, -і, мн. -і, -яў, ж.

1. Майстэрня з горнам для ручной коўкі металу.

2. перан., чаго. Месца, дзе ствараецца што-н. вельмі важнае, істотнае (высок.).

Універсітэт — к. маладых спецыялістаў.

|| прым. ку́зневы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́зня обл. ку́зня, -ні ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́зня ж. ку́зница

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́зня, ‑і, ж.

Майстэрня або цэх для апрацоўкі металу коўкай. З самай раніцы і да позняга вечара з кузні даносіўся перазвон малаткоў. Даніленка. // Высок. Пра месца, дзе ствараецца што‑н. вельмі важнае, каштоўнае. Універсітэт — кузня кадраў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ку́зня 1 ’майстэрня для апрацоўкі металаў коўкай’ (ТСБМ, Шат., Касп., ТС, Сл. паўн.-зах., Жыв. сл., Сержп. Грам., Яшк., Яруш., Жыв. сл., Нар. словатв., Гарэц., Грыг.). Да каваць (гл.). Суфіксацыя на ‑знь‑ (SP, 1, 118–119).

Ку́зня 2 ’прыстасаванне з кары для збірання ягад’ (Жыв. сл.). Параўн. кузаў 2 (гл.). Магчыма, да *кузоўня.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ку́зница ку́зня, -ні ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нязвы́чны, -ая, -ае.

1. Не такі, як усе, як ва ўсіх; асаблівы.

Н. чалавек.

Н. выгляд.

2. Такі, да якога не прывыклі, які з’яўляецца новым для каго-н.

Нязвычныя абставіны.

3. Такі, які не мае прывычкі, навыку ў чым-н.

Кузня для яго была нязвычнай справай.

|| наз. нязвы́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адыхо́дная, ‑ай, ж.

Малітва, якую чытаюць над тым, хто памірае. // перан. Выкліканая адыходам; развітальная. Ужо даўно вызвоньвае адыходную зіме наша калгаснае кузня. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замшэ́ць і заімшэ́ць, ‑эе; зак.

Абрасці, пакрыцца мохам. Страха, вядома, ужо даўнавата паспела замшэць і грузна апускалася над вокнамі. Пестрак. Заімшэла гумно, І дзядоўская кузня Звекавала даўно. Чэрня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)