куга́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Плакаць (пра грудное дзіця).

2. Крычаць (пра саву).

|| наз. куга́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

куга́каць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. куга́кае куга́каюць
Прошлы час
м. куга́каў куга́калі
ж. куга́кала
н. куга́кала
Дзеепрыслоўе
цяп. час куга́каючы

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

куга́каць несов., разг.

1. (о грудном ребёнке) пла́кать;

2. (о сове) крича́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

куга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Плакаць (пра грудное дзіця). Кухня даўно супакоілася, і толькі цяпер кугакае дзіця. Колас.

2. Крычаць (пра саву). Дзесь воддаль у Пушчы кугакалі, пераклікаючыся, совы. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Куга́каць ’крычаць (пра саву)’ (Сцяшк., Янк. БП, ТС). Гукапераймальнае. Параўн. куга 1 (гл.) і гукаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

куга́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Аднакр. да кугакаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закуга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць кугакаць. // Кугакнуць, пракугакаць. Закугакала сава і змоўкла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куга́канне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. кугакаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Кугаканне савы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кугу́каць

‘кугакаць (пра саву)’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. кугу́каю кугу́каем
2-я ас. кугу́каеш кугу́каеце
3-я ас. кугу́кае кугу́каюць
Прошлы час
м. кугу́каў кугу́калі
ж. кугу́кала
н. кугу́кала
Загадны лад
2-я ас. кугу́кай кугу́кайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час кугу́каючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Скуго́ліць ‘жаласна быць, падвываць (пра жывёліну)’ (ТСБМ, Касп., Др.-Падб., Сцяшк., Мядзв., Інстр. 3), ‘тлуміць галаву, надакучаць’ (Сл. ПЗБ), ‘плакаць’ (Мат. Гом.), ску́гліць, скуглі́ць вішчаць (ТС, Ян., Сл. ПЗБ), скугіта́ць скуголіць (Шатал.), скугі́чыць ‘тс’ (Сл. ПЗБ), скуго́рыць ‘тс’ (Нас.). Укр. скугні́ти, скугота́ти ‘рохкаць’, скуго́лить ‘пішчаць, верашчаць’, ску́глить ‘выць’, рус. дыял. ску́горыць, скуго́лить, ску́гліть ‘тс’ і ‘ныць, скардзіцца’, чэш. skuhrati ‘ныць, хныкаць’, славац. skuhrať ‘скардзіцца’. Гукаперайманне, параўн. Махэк₂, 550; Фасмер, 3, 660. Першасная форма захавалася ў ску́гаць ‘скуголіць, вішчаць, кугакаць’ (ТС), пашыраная ў далейшым суф. ‑(о)лі‑, ‑іта‑, ‑ічы‑, ‑оры‑, якія характарызуюць інтэнсіўнасць дзеяння. Паколькі існуе рус. дан. ску́гор, чэш. skuhrač ‘скупы’, параўноўваюць яшчэ з літ. skaugé ‘зайздрасць’, skaugùs ‘завіслівы’, skaugéti ‘зайздросціць’, лат. skàuģis ‘зайдроснік, незычлівец’, skàust ‘зайздросціць, жадаць благога’; гл. Зубаты, AfslPh, 16, 413; Мюленбах-Эндзелін, 3, 876 і наст. Аб семантычнай мадэлі ‘ныць, скардзіцца’ → ‘скупы’ гл. Пятлёва, Этимология–1970, 214–215.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)