караву́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
караву́льны |
караву́льная |
караву́льнае |
караву́льныя |
| Р. |
караву́льнага |
караву́льнай
караву́льнае |
караву́льнага |
караву́льных |
| Д. |
караву́льнаму |
караву́льнай |
караву́льнаму |
караву́льным |
| В. |
караву́льны (неадуш.)
караву́льнага (адуш.) |
караву́льную |
караву́льнае |
караву́льныя (неадуш.)
караву́льных (адуш.) |
| Т. |
караву́льным |
караву́льнай
караву́льнаю |
караву́льным |
караву́льнымі |
| М. |
караву́льным |
караву́льнай |
караву́льным |
караву́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
караву́льны
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| м. |
- |
| Н. |
караву́льны |
караву́льныя |
| Р. |
караву́льнага |
караву́льных |
| Д. |
караву́льнаму |
караву́льным |
| В. |
караву́льнага |
караву́льных |
| Т. |
караву́льным |
караву́льнымі |
| М. |
караву́льным |
караву́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
караву́льны
1. прил. карау́льный;
~нае памяшка́нне — карау́льное помеще́ние;
2. в знач. сущ. карау́льный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
караву́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да каравула (у 1 знач.), прызначаны для яго. Каравульны начальнік. Каравульнае памяшканне. // Які стаіць у каравуле, нясе каравул. Каравульная каманда. □ Па капцах .. вёскі стаялі каравульныя чырвонаармейцы. Чарот.
2. Звязаны з нясеннем каравула (у 2 знач.). Партызаны неслі каравульную службу, пасты і сакрэты былі расстаўлены. Навуменка.
3. у знач. наз. караву́льны, ‑ага, м. Той, хто стаіць у каравуле. Паставіць каравульных. □ На пошце, тэлеграфе і ў іншых месцах з’яўляюцца каравулы вернага Часоваму ўраду франтавога камітэта, якія патрабуюць ад каравульных Ваенна-рэвалюцыйнага камітэта здачы пастоў. «Полымя».
4. у знач. наз. караву́льная, ‑ай, ж. Памяшканне для каравула.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караву́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Вайсковая ўзброеная варта.
Выклікаць к.
2. Абавязкі па ахове чаго-н.
Несці к.
Узяць каго-н. пад к.
3. у знач. выкл. Заклік на дапамогу пры небяспецы (разм.).
К!
Ратуйце!
◊
Узяць на каравул — аддаць пашану асобым ружэйным прыёмам.
|| прым. караву́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
К. начальнік.
Змяніць каравульных (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карау́льный
1. прил. караву́льны, вартаўні́чы, вартавы́;
2. сущ. караву́льны, -нага м., вартавы́, -во́га м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вартаўні́к ’каравульны’ (БРС, Шат., Гарэц., Шпіл., Касп.), вартувни́к (Бесар.). Вытворнае да вартава́ць. Параўн. і ўкр. вартівни́к. Але можна ставіць пытанне і пра непасрэднае запазычанне з польск. wartownik.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вартаўнік, вартавы, ахоўнік, стораж, вахцёр; каравульны, патрульны (вайск.) / пры суправаджэнні: канваір, канвойны; канвоец, канвойнік (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)