Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
караву́льны
1.прил. карау́льный;
~нае памяшка́нне — карау́льное помеще́ние;
2.в знач. сущ. карау́льный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
караву́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да каравула (у 1 знач.), прызначаны для яго. Каравульны начальнік. Каравульнае памяшканне.// Які стаіць у каравуле, нясе каравул. Каравульная каманда. □ Па капцах .. вёскі стаялі каравульныя чырвонаармейцы.Чарот.
2. Звязаны з нясеннем каравула (у 2 знач.). Партызаны неслі каравульную службу, пасты і сакрэты былі расстаўлены.Навуменка.
3.узнач.наз.караву́льны, ‑ага, м. Той, хто стаіць у каравуле. Паставіць каравульных. □ На пошце, тэлеграфе і ў іншых месцах з’яўляюцца каравулы вернага Часоваму ўраду франтавога камітэта, якія патрабуюць ад каравульных Ваенна-рэвалюцыйнага камітэта здачы пастоў.«Полымя».
4.узнач.наз.караву́льная, ‑ай, ж. Памяшканне для каравула.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караву́льны
1. Wach-;
караву́льнае памяшка́нне Wáchlokal n -(e)s, -e;
караву́льная бу́дка Schílderhaus n -es, -häuser, Schílderhäuschen n -s, -;
2.у знач.наз.м. Wách(t)posten m -s, -; Wáche f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
караву́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Вайсковая ўзброеная варта.
Выклікаць к.
2. Абавязкі па ахове чаго-н.
Несці к.
Узяць каго-н. пад к.
3.у знач.выкл. Заклік на дапамогу пры небяспецы (разм.).
К!
Ратуйце!
◊
Узяць на каравул — аддаць пашану асобым ружэйным прыёмам.
|| прым.караву́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
К. начальнік.
Змяніць каравульных (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карау́льный
1.прил.караву́льны, вартаўні́чы, вартавы́;
2.сущ.караву́льны, -нага м., вартавы́, -во́га м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Wáchposten
m -s, -
1) караву́л; караву́льны [вартавы́] пост
2) караву́льны, вартавы́ (наз.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Вартаўні́к ’каравульны’ (БРС, Шат., Гарэц., Шпіл., Касп.), вартувни́к (Бесар.). Вытворнае да вартава́ць. Параўн. і ўкр.вартівни́к. Але можна ставіць пытанне і пра непасрэднае запазычанне з польск.wartownik.