калясні́ца

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. калясні́ца калясні́цы
Р. калясні́цы калясні́ц
Д. калясні́цы калясні́цам
В. калясні́цу калясні́цы
Т. калясні́цай
калясні́цаю		 калясні́цамі
М. калясні́цы калясні́цах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

калясні́ца ж., уст. колесни́ца;

◊ апо́шняя спі́ца ў ~цы — погов. после́дняя спи́ца в колесни́це

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

калясні́ца, ‑ы, ж.

У старажытных грэкаў і рымлян — двухколая павозка, якой карысталіся ў час трыумфальных шэсцяў, спаборніцтваў і баёў. Баявая калясніца. Спаборніцтвы калясніц.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

квадры́га, -і, ДМ -ры́зе, мн. -і, -ры́г, ж.

Двухколавая антычная калясніца, запрэжаная чацвёркай коней у адзін рад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

колесни́ца ист., уст. калясні́ца, -цы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

квадры́га, ‑і, ДМ ‑рызе, ж.

Двухколая антычная калясніца, запрэжаная чацвёркай коней у адзін рад.

[Лац. quadriga.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

катафа́лк, ‑а, м.

1. Пахавальная калясніца для труны. Найбольш паважаныя грамадзяне горада прыстойным, хоць і нястройным гуртам ішлі за катафалкам. Самуйлёнак. Звычайна, калі паміраў хто з заможных людзей, яго прывозілі хаваць на спецыяльным катафалку. А. Александровіч.

2. Узвышэнне, падстаўка для труны.

[Іт. catafalco.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рубіко́н, ‑а, м.

Пра мяжу, рубеж чаго‑н., перашкоду, якія цяжка пераадолець. Звычайнае запаленне лёгкіх, расказваў доктар, крызіс прайшоў, чалавек, з дапамогай медыцыны, мінуў смяротны рубікон. Ермаловіч. Калясніца гісторыі імчалася да рубікона з нястрыманаю сілай. Гартны.

•••

Перайсці Рубікон гл. перайсці.

[Ад старажытнай назвы ракі Рубікон, якую перайшоў Юлій Цэзар супраць волі сената і гэтым самым пачаў грамадзянскую вайну.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павозка, воз, падвода, фурманка, калёсы, драбіны, параконка; дрында, калымага (разм.); калясніца (уст.) / для перавозкі людзей: каляска, пралётка, брычка, каламажка, двуколка, карэта, экіпаж, дыліжанс, кабрыялет, фаэтон, ландо, шарабан, рыдван, дрожкі; таратайка (разм.); лінейка (уст.) / для перавозкі грузаў: фургон, арба, мажара, кары, мары; фура (уст.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)