калянда́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
калянда́р |
календары́ |
| Р. |
календара́ |
календаро́ў |
| Д. |
календару́ |
календара́м |
| В. |
калянда́р |
календары́ |
| Т. |
календаро́м |
календара́мі |
| М. |
календары́ |
календара́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
калянда́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Сістэма лічэння дзён у годзе.
Юліянскі к. (старога стылю). Грыгарыянскі к. (новага стылю).
2. Табліца або кніжка з пералікам усіх дзён года (з рознымі даведачнымі звесткамі).
Настольны к.
Адрыўны к.
3. Размеркаванне па днях, месяцах асобных відаў дзейнасці.
К. заняткаў.
К. футбольных гульняў.
|| прым. калянда́рны, -ая, -ае.
К. год.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калянда́р, -лендара́ м., в разн. знач. календа́рь;
насто́льны к. — насто́льный календа́рь;
рэфо́рма ~лендара́ — рефо́рма календаря́;
к. паго́ды — календа́рь пого́ды;
Грыгарыя́нскі к. — Григориа́нский календа́рь;
Юлія́нскі к. — Юлиа́нский календа́рь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
калянда́р, календара, м.
1. Даведачнае выданне ў выглядзе кнігі, брашуры ці асобных лістоў друкаванага матэрыялу, якое змяшчае паслядоўны пералік дзён, тыдняў і месяцаў года з абазначэннем памятных і святочных дат, звычайна з тэкстам. Насценны каляндар. Адрыўны каляндар. // Спецыяльнае даведачнае выданне, у якім у храналагічным парадку даюцца звесткі з той або іншай галіны жыцця, ведаў. Каляндар прыроды. Каляндар школьніка. Каляндар жанчыны.
2. Сістэма лічэння дзён у годзе. Рэформа календара.
3. Размеркаванне па днях, месяцах асобных відаў дзейнасці. Вытворчы каляндар. Каляндар спаборніцтваў.
•••
Грыгарыянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 1582 г. пры папе Грыгорыі XIII замест юліянскага календара, або т. зв. старога стылю.
Юліянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 46 г. да н. э. рымскім імператарам Юліем Цэзарам.
[Лац. calendarium.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́драс-калянда́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
а́драс-калянда́р |
адрасы́-календары́ |
| Р. |
а́драса-календара́ |
адрасо́ў-календаро́ў |
| Д. |
а́драсу-календару́ |
адраса́м-календара́м |
| В. |
а́драс-калянда́р |
адрасы́-календары́ |
| Т. |
а́драсам-календаро́м |
адраса́мі-календара́мі |
| М. |
а́драсе-календары́ |
адраса́х-календара́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
а́драс-калянда́р, -лендара́ м., уст. а́дрес-календа́рь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стыль², -ю, м.
Спосаб летазлічэння.
Стары с. (так зв. юліянскі каляндар). Новы с. (так зв. грыгарыянскі каляндар). Першага студзеня па новым стылі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насце́нны, -ая, -ае.
Які вісіць, знаходзіцца на сцяне.
Н. каляндар.
Н. гадзіннік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перакідны́, -а́я, -о́е.
Перакінуты або які перакідваецца цераз што-н.
П. мост.
П. каляндар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адрыўны́, -а́я, -о́е.
Такі, які можна адрываць або ад якога можна што-н. адрываць.
А. каляндар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)