калю́чы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
калю́чы |
калю́чая |
калю́чае |
калю́чыя |
| Р. |
калю́чага |
калю́чай
калю́чае |
калю́чага |
калю́чых |
| Д. |
калю́чаму |
калю́чай |
калю́чаму |
калю́чым |
| В. |
калю́чы (неадуш.)
калю́чага (адуш.) |
калю́чую |
калю́чае |
калю́чыя (неадуш.)
калю́чых (адуш.) |
| Т. |
калю́чым |
калю́чай
калю́чаю |
калю́чым |
калю́чымі |
| М. |
калю́чым |
калю́чай |
калю́чым |
калю́чых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
калю́чы, -ая, -ае.
1. Які мае калючкі, з калючкамі.
К. дрот.
Калючая ружа.
2. Які колецца, робіць уколы.
Калючая барада.
К. ржэўнік.
3. перан. Са злой насмешкай, нядобры.
Калючае слова.
К. позірк.
4. перан. Які непрыхільна, недаверліва ставіцца да ўсяго; нелюдзімы, злосны (пра чалавека).
|| наз. калю́часць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калю́чы в разн. знач. колю́чий; ко́лкий; (у растений — ещё) игли́стый;
~чая раслі́на — колю́чее (ко́лкое, игли́стое) расте́ние;
к. дрот — колю́чая про́волока
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
калю́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які колецца, можа рабіць укол. Калючыя шыпы ліян ранілі .. рукі і рвалі вопратку. Самуйлёнак. Пад нагамі шумна зашастаў калючы ржэўнік. Якімовіч. // Які выклікае балючае адчуванне ўколу. Нізка плылі цяжкія хмары, сыпаўся калючы халодны снег. Лупсякоў. Толькі вецер ганяў калючы пясок па дарозе. Шыцік.
2. Які мае калючкі. Калючы дрот. Калючы куст. □ [Тата] збірае грыбы і ўсё лезе туды, дзе густа стаяць калючыя ёлачкі. Брыль.
3. перан. Востры, са злой насмешкай. Бацька ў роспачы, у злосці Кінуў жмут калючых слоў. Колас. // Злы, нядобры (пра погляд, вочы і пад.). Людзі слухалі паказанні, і твары іх камянелі, сухімі, калючымі рабіліся іх вочы. Лынькоў. Позірк Шамоты быў стрыманы, калючы, недаверлівы, позірк Варановіча — вясёлы, усмешлівы, з нейкай вострай думкай у вачах. Дуброўскі.
4. перан. Які непрыхільна, недаверліва ставіцца да ўсяго; нелюдзімы, злосны (пра чалавека). Паходню варта было б правучыць — занадта ён ужо порсткі і калючы стаў у апошнія гады. Хадкевіч.
5. перан. Асляпляльны, рэзкі, яркі (пра святло). Лежачы на цвёрдым белым стале, аслепленая калючым святлом, яна [Лёдзя] адчувала, што траціць апошнія сілы. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калючы, колкі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
ко́лкийII
1. (колючий) калю́чы;
2. перен. калю́чы; (язвительный) з’е́длівы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
игли́стый іглі́сты; (колючий) калю́чы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
колю́чий калю́чы; (язвительный) з’е́длівы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ёжистый падо́бны да во́жыка, калю́чы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жарства́, -ы́, ж.
Буйны калючы пясок, дробныя каменьчыкі, якія ўтвараюцца ад разбурэння горных парод.
|| прым. жарсцвя́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)