зне́шні
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
зне́шні |
зне́шняя |
зне́шняе |
зне́шнія |
| Р. |
зне́шняга |
зне́шняй зне́шняе |
зне́шняга |
зне́шніх |
| Д. |
зне́шняму |
зне́шняй |
зне́шняму |
зне́шнім |
| В. |
зне́шні (неадуш.) зне́шняга (адуш.) |
зне́шнюю |
зне́шняе |
зне́шнія (неадуш.) зне́шніх (адуш.) |
| Т. |
зне́шнім |
зне́шняй зне́шняю |
зне́шнім |
зне́шнімі |
| М. |
зне́шнім |
зне́шняй |
зне́шнім |
зне́шніх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зне́шні, -яя, -яе.
1. Які знаходзіцца звонку, за межамі чаго-н.
З. выгляд.
Знешняе асяроддзе.
2. Які праяўляецца толькі з вонкавага боку і не адпавядае ўнутранаму стану.
З. спакой.
Знешне (прысл.) ён быў задаволены.
3. перан. Павярхоўны, пазбаўлены глыбіні, унутранага зместу.
З. бляск.
4. Які адносіцца да зносін з замежнымі дзяржавамі.
Знешняя палітыка.
З. гандаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зне́шні в разн. знач. вне́шний; (кажущийся — ещё) ви́димый;
~няе асяро́ддзе — вне́шняя среда́;
~няе по́крыва — вне́шний покро́в;
з. спако́й — вне́шнее (ви́димое) споко́йствие;
~няя палі́тыка — вне́шняя поли́тика;
◊ з. ву́гал — мат. вне́шний у́гол
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зне́шні, ‑яя, ‑яе.
1. Які знаходзіцца, размяшчаецца звонку, за межамі чаго‑н.; проціл. унутраны (у 1 знач.). Знешняе асяроддзе. □ Знешнія шыбы пакрыты тоўстым пластом шызага інею. Шамякін. // Які дзейнічае звонку. Знешнія ўплывы. // Звернуты вонкі; вонкавы. Свайму знешняму выгляду рэдактар надаваў не малое значэнне. Колас.
2. Які праяўляецца толькі са знешняга боку, не закранаючы асновы, сутнасці чаго‑н. Знешнія змены. Знешні спакой. □ Можа, пры ўсёй сваёй знешняй няўклюднасці — сухасці, строгасці, рэзкасці — Леўкін у душы ўсё ж някепскі чалавек? Дадзіёмаў. // перан. Паказны, паверхневы, пазбаўлены глыбіні. Савецкага чалавека не можа асляпіць знешні бляск. «ЛіМ».
3. Які адносіцца да зносін з замежнымі дзяржавамі; проціл. унутраны (у 4 знач.). Знешні гандаль. Знешняя палітыка. // Які існуе, дзейнічае за межамі данай дзяржавы; замежны. Знешнія і ўнутраныя цэны. Знешнія і ўнутраныя ворагі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зне́шні ’вонкавы’. Параўн. ст.-слав., ст.-рус. извънъ, извнѣ ’звонку’. Прыметнік утворан суфіксам ‑шн‑і (Грам. бел. мовы. Марфалогія, 221) ад асновы прыслоўя jьz‑vъn‑ě > *звне > зне, дзе ўтрачаны в паміж зычнымі, а e < ě былы канчатак месн. скл. (аналагічную мадэль мела звонку < jьz‑vъn‑ъk‑u).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́раз
‘ад вы+ражаць; знешні выгляд’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вы́раз |
вы́разы |
| Р. |
вы́разу |
вы́разаў |
| Д. |
вы́разу |
вы́разам |
| В. |
вы́раз |
вы́разы |
| Т. |
вы́разам |
вы́разамі |
| М. |
вы́разе |
вы́разах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
знадво́рны, -ая, -ае.
Вонкавы, знешні.
Знадворныя дзверы.
З. выгляд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вне́шний
1. (наружный) во́нкавы, знадво́рны;
2. (имеющий отношение к иностранным государствам) зне́шні; (заграничный) заме́жны;
вне́шняя поли́тика зне́шняя палі́тыка;
вне́шняя торго́вля зне́шні га́ндаль;
3. (окружающий) навако́льны, зне́шні;
вне́шний мир навако́льны (зне́шні) свет;
вне́шняя среда́ биол. навако́льнае (зне́шняе) асяро́ддзе;
4. / вне́шний уго́л мат. зне́шні ву́гал;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
экстэр’е́р, -у, м.
Знешні выгляд, склад будынкаў, цела жывёл і інш.
|| прым. экстэр’е́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фізіяно́мія, -і, мн. -і, -мій, ж.
Твар чалавека.
Непрыемная ф.
Пацешная ф.
Ф. мясцовасці, вёскі (перан.: знешні выгляд).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)