змацава́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
змацава́нне |
змацава́нні |
| Р. |
змацава́ння |
змацава́нняў |
| Д. |
змацава́нню |
змацава́нням |
| В. |
змацава́нне |
змацава́нні |
| Т. |
змацава́ннем |
змацава́ннямі |
| М. |
змацава́нні |
змацава́ннях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
змацава́нне, -я, н.
1. гл. змацаваць.
2. мн. -і, -яў. Прыстасаванне для злучэння частак чаго-н. (спец.).
Рэйкавыя змацаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змацава́нне ср., прям., перен. скрепле́ние; см. змацава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змацава́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. змацаваць.
2. Прыстасаванне для злучэння частак чаго‑н.: скрэпа. Рэйкавыя змацаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.
1. што. Моцна злучыць.
З. бярвёны скобамі.
Сумесная барацьба іх яшчэ больш змацавала (перан.).
2. што чым. Засведчыць што-н. (афіц.).
З. дакумент подпісам.
З. подпіс пячаткай.
|| незак. змацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. змацава́нне, -я, н. і змацо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стыкава́нне, ‑я, н.
Спец. Злучэнне, змацаванне двух канцоў, краёў чаго‑н., падведзеных упрытык адзін да другога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скре́па ж. скрэ́па, -пы ж.; (скрепление) змацава́нне, -ння ср.; (скоба) кля́мар, -ра м.; (шпонка) шпо́нка, -кі ж., шпо́на, -ны ж.;
желе́зная скре́па жале́зная скрэ́па, жале́знае змацава́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скрепле́ние ср.
1. (действие) змацава́нне, -ння ср.; неоконч. змацо́ўванне, -ння ср.; сашчэ́пліванне, -ння ср.;
2. техн. змацава́нне, -ння ср.; (скрепа) скрэ́па, -пы ж.; (скоба) кля́мар, -ра м.; (шпонка) шпо́нка, -кі ж., шпо́на, -ны ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тра́пта ‘від плыта для сплаву шпал’: ходзі́ць на тра́пты ‘займацца лесасплавам’ (ТС), трапто́ўка ‘змацаванне разам двух, чатырох або шасці калачоў, што звязваюць дровы на плыту разам’, траптава́ць ‘рабіць траптоўку’ (навагр., Жыв. сл.). Са ст.-польск. trapta, trawta, tryfta, запазычанага з с.-в.-ням. trift ‘сплаў бярвенняў, лесаматэрыялу’, н.-ням. Trift ‘тс’ < с.-в.-ням. triften ‘гнаць, прыводзіць у рух, піхаць, спіхваць’ (Борысь, 640; Брукнер, 575; ЕСУМ, 5, 623). Гл. таксама тратва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Збоіч ’планка для ўмацавання красён’ (Сл. паўн.-зах.). Укр. збоїч ’тс’ (Грынч.) ’прылада для патаўшчэння палатна’. Аддзеяслоўны назоўнік з чаргаваннем галоснага ад збіць (sъ‑biti) ’паяднаць’; гл. біць, бой. Параўн. у Даля тлумачэнне: сбройник ’усякая прылада для шчыльнага збою, змацаванне чаго-н.’ «Варстат збіваецца збоічамі». Суф. ‑іч, як і ў некаторых іншых назвах прылад (Сцяц., Афікс. наз., 45). Параўн. збовіч ’навой; вал, па якому ідзе палатно пры тканні’ (Сл. паўн.-зах.), дзе няясна ‑в‑ і семантыка; магчыма, нейкая кантамінацыя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)