злучы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
злучу́ |
злу́чым |
| 2-я ас. |
злу́чыш |
злу́чыце |
| 3-я ас. |
злу́чыць |
злу́чаць |
| Прошлы час |
| м. |
злучы́ў |
злучы́лі |
| ж. |
злучы́ла |
| н. |
злучы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
злучы́ |
злучы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
злучы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
злучы́ць², злучу́, злу́чыш, злу́чыць; злу́чаны; зак., каго.
Спараваць самку і самца для атрымання прыплоду.
|| незак. злуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. злу́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
злучы́ць¹, злучу́, злу́чыш, злу́чыць; злу́чаны; зак.
1. каго-што. Саставіць з многага (многіх) адно цэлае, аб’яднаць, зліць адно з другім.
З. намаганні.
З. свае сілы.
З. два прадпрыемствы ў адно.
2. што. Змацаваць, звязаць адно з другім.
З. правады.
3. што з чым. Звязаць, спалучыць.
З. тэорыю з практыкай.
4. каго-што з кім-чым. Устанавіць зносіны, сувязь паміж кім-, чым-н.
З. гарады чыгункай.
З. каго-н. з кім-н. па тэлефоне.
|| незак. злуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. злучэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
злучы́ць сов.
1. в разн. знач. соедини́ть; (концы, края чего-л. — ещё) срасти́ть;
з. канцы́ правадо́ў — соедини́ть (срасти́ть) концы́ проводо́в;
з. берагі́ ракі́ мо́стам — соедини́ть берега́ реки́ мосто́м;
з. сі́лы — соедини́ть си́лы;
з. вадаро́д з кісларо́дам — соедини́ть водоро́д с кислоро́дом;
2. с.-х. случи́ть, спа́рить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
злучы́ць 1, злучу, злучыш, злучыць; зак., каго-што.
1. Змацаваць адно з другім пры дапамозе чаго‑н., якім‑н. чынам. Злучыць канцы правадоў. // перан. Звязаць якімі‑н. адносінамі, пачуццямі і пад. [Паўлінка:] Калі, калі ўжо надыдзе тая часінка, што нас злучаць навекі, і мы ўжо ніколі не расстанемся? Купала. — Ты — мой любы і жаданы, і я мой лёс злучу з табой. Машара.
2. Устанавіць зносіны, сувязь з чым‑н., паміж чым‑н. Злучыць новыя гарады чыгункай. Злучыць сельсаветы тэлеграфнай сувяззю. □ Каналамі злучылі мора з морам, Стан Волга абняла Масквы-ракі... Купала. // Зрабіцца сродкам зносін, сувязі паміж чым‑н. І мост над глыбокай ракою Падняўся, што выгіб дугі, Навекі злучыў між сабою Крутыя яе берагі. Калачынскі. // Падключыць нумар абанента для тэлефонных перагавораў. [Кісель] прайшоў у кабінет Яўгена Данілавіча і папрасіў тэлефаністку пошты злучыць яго з кватэрай. Паслядовіч. [Камісараў:] Зараз жа злучыце мяне з тэлеграфам. Маўзон.
3. Сабраць разам, аб’яднаць; утварыць адно цэлае. — Паўстань, народ, глучы ўсе сілы Супроць тэўтонскае арды. Колас. [Трактар] выйшаў на зарэчныя палі, каб заараць усе межы і ўсе палеткі злучыць у адно шырокае калгаснае поле. Бяганская.
4. Прывесці ў хімічнае ўзаемадзеянне. Злучыць вадарод з кіслародам.
5. Звязаць, спалучыць. Злучыць тэорыю з практыкай.
злучы́ць 2, злучу, злучыш, злучыць; зак., каго.
Звесці самку і самца для палавога акта з мэтай атрымання прыплоду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
случи́ть сов. злучы́ць, спарава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зме́жыць
‘злучыць, спалучыць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зме́жу |
зме́жым |
| 2-я ас. |
зме́жыш |
зме́жыце |
| 3-я ас. |
зме́жыць |
зме́жаць |
| Прошлы час |
| м. |
зме́жыў |
зме́жылі |
| ж. |
зме́жыла |
| н. |
зме́жыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зме́ж |
зме́жце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зме́жыўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)