здага́дка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
здага́дка |
здага́дкі |
| Р. |
здага́дкі |
здага́дак |
| Д. |
здага́дцы |
здага́дкам |
| В. |
здага́дку |
здага́дкі |
| Т. |
здага́дкай здага́дкаю |
здага́дкамі |
| М. |
здага́дцы |
здага́дках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
здага́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. Меркаванне, заснаванае на верагоднасці, магчымасці чаго-н.
Ваша з. правільная: так і было.
2. Кемлівасць, здольнасць улоўліваць сутнасць справы (разм.).
У гэтай справе патрэбна з.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
здага́дка ж.
1. дога́дка; предположе́ние ср.; до́мысел м.;
для падмацава́ння ду́мкі патрэ́бны фа́кты, а не ~кі — для подкрепле́ния мы́сли нужны́ фа́кты, а не дога́дки (предположе́ния, до́мыслы);
2. дога́дка; сообрази́тельность; сме́тливость;
ва ўся́кай спра́ве — патрэ́бна з. во вся́ком де́ле нужна́ дога́дка (сообрази́тельность, сме́тливость);
◊ губля́цца ў ~ках — теря́ться в дога́дках
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
здага́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Думка, меркаванне, заснаваныя на верагоднасці, магчымасці чаго‑н. Здагадка бацькі была, безумоўна, правільная: чалавек да соснаў мог прыйсці толькі з лесу. Курто. Маланкай у свядомасці Міхала мільганула здагадка: — Ліст ці тэлеграма? Васілевіч.
2. Кемлівасць, здагадлівасць. Дзе не хапае сілы, там выручае спрыт, выручае здагадка. Лынькоў. — Ды ўсё ж няма ў нас у калгасе чалавека з большай гаспадарчай здагадкай, чым Маркавіч. Краўчанка.
•••
Губляцца ў здагадках гл. губляцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здагадка, дагадка, думка, меркаванне; здогадка, здогад (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
до́мысел, -слу, мн. -слы, -слаў, м.
Здагадка, заснаваная на дапушчэннях, меркаваннях.
Пустыя домыслы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дага́дка ж., см. здага́дка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кан’екту́ра, ‑ы, ж.
1. Уст. Меркаванне, здагадка.
2. Выпраўленне або аднаўленне на аснове здагадак сапсаванага, цяжкага для чытання тэксту.
[Ад лац. conjecture — меркаванне, здагадка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэзу́мпцыя, ‑і, ж.
1. Кніжн. Меркаванне, здагадка.
2. У юрыдычнай практыцы — меркаванне, якое лічыцца правільным, верагодным, пакуль не даказана адваротнае.
[Ад лац. praesumptio — меркаванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азары́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; азо́раны; зак.
1. каго-што. Ярка асвяціць.
Маланка азарыла твар.
2. перан., каго (што). Нечакана праясніць што-н. каму-н., прыйсці ў галаву каму-н.
Раптам здагадка азарыла яго.
|| незак. азара́ць, -а́е.
|| наз. азарэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)