згушча́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. згушча́ю згушча́ем
2-я ас. згушча́еш згушча́еце
3-я ас. згушча́е згушча́юць
Прошлы час
м. згушча́ў згушча́лі
ж. згушча́ла
н. згушча́ла
Загадны лад
2-я ас. згушча́й згушча́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час згушча́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

згушча́ць несов.

1. прям., перен. сгуща́ть;

2. (делать более плотным) уплотня́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

згушча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да згусціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згусці́ць, згушчу́, згу́сціш, згу́сціць; згу́шчаны; зак., што.

Зрабіць густым або больш густым.

З. малако.

З. фарбы (перан.: у вусным апавяданні, адлюстраванні перабольшыць што-н. дрэннае, змрочнае і пад.).

|| незак. згушча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. згушчэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сгуща́ть несов., прям., перен. згушча́ць; см. сгусти́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

згушча́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да згусціцца.

2. Паддавацца згушчэнню. Пара пры ахаладжэнні хутка згушчаецца.

3. Зал. да згушчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згушчэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. згушчаць — згусціць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. згушчацца — згусціцца. Згушчэнне малака.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згушчэ́нне ср.

1. сгуще́ние;

2. уплотне́ние;

1, 2 см. згушча́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Пахта́ць ’біць масла’ (маст., Сцяшк. Сл.). З рус. (паўн., усх.) пахтать ’тс’, арханг. пёхтать ’тс’, якія з фін. pyöhtää, алан. püöhtä‑ ’тс’ (Каліма, Ostseefin., 184) або з фін. pahtaa ’згушчаць, застываць’ (Праабражэнскі, 2, 30).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

канцэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак.

1. каго-што. Збіраць, групаваць у адным месцы.

К. вытворчасць.

К. войскі.

2. перан. Звяртаць, накіроўваць на што-н.

К. думкі.

К. увагу.

3. што. Згушчаць, насычаць (спец.).

К. раствор.

4. што. Тое, што і абагачаць (у 2 знач.; спец.).

К. руду.

|| зак. сканцэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны (да 1 знач.).

|| наз. канцэнтра́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)