зваро́чваць гл. звярнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зваро́чваць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. зваро́чваю зваро́чваем
2-я ас. зваро́чваеш зваро́чваеце
3-я ас. зваро́чвае зваро́чваюць
Прошлы час
м. зваро́чваў зваро́чвалі
ж. зваро́чвала
н. зваро́чвала
Загадны лад
2-я ас. зваро́чвай зваро́чвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час зваро́чваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зваро́чваць несов.

1. (поворачивать в сторону) свора́чивать; завора́чивать;

2. (изменять положение) свора́чивать;

3. разг. (выбрасывать) сва́ливать;

4. разг. (беспорядочно сбрасывать в одно место) сва́ливать;

5. разг. (вывихивать) свора́чивать;

1-5 см. звярну́ць 1-5

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зваро́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да звярнуць (у 1–5 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звярну́ць, звярну́, зве́рнеш, зве́рне; звярні́; зве́рнуты; зак.

1. Памяняць напрамак руху.

З. у завулак.

З. гутарку ўбок (перан.).

2. каго-што. Накіраваць у які-н. бок ад дарогі (каня, машыну і пад.).

З. машыну з дарогі.

3. каго-што. Варочаючы, зрушыць з месца (разм.).

З. вялікі камень.

Горы з. (перан.: зрабіць вельмі многа).

4. што. Пералажыць, зваліць (віну, правіннасць і пад.) на другога (разм.).

З. усё на невінаватага.

5. што. Схіліць, павярнуць набок, убок (разм.).

З. галаву набок.

6. што. Неакуратна скідаць, зваліць у адно месца многія прадметы (разм.).

З. усё ў кучу.

◊

Звярнуць на сябе ўвагу — вызначыцца чым-н., зацікавіць сабой.

Звярнуць увагу каго на каго-што — паказаць каму-н. на каго-, што-н., прымусіць заўважыць.

Звярнуць увагу на каго-што — заўважыць каго-, што-н., зацікавіцца кім-, чым-н., улічыць што-н.

|| незак. звярта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 5 знач.), зваро́чваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—4 і 6 знач.) і зварача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зваро́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да звярнуцца (у 2, 3 знач.).

2. Зал. да зварочваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зваро́чвацца несов., страд., разг. сва́ливаться; см. зваро́чваць 3, 4

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свора́чивать несов.

1. зваро́чваць; см. свороти́ть;

2. (скатывать) скру́чваць;

3. (заворачивать с краёв) зго́ртваць;

4. перен. (суживать, ограничивать деятельность) зго́ртваць; (сокращать) скарача́ць;

5. воен. (перестраивать в глубину) перастро́йваць;

6. (поворачивать в сторону, придавать другое направление) зваро́чваць, збо́чваць;

7. перен. (менять тему разговора) зваро́чваць;

8. (вывихивать) разг. зваро́чваць, выві́хваць;

9. (сбивать на сторону) разг. зваро́чваць, збіва́ць;

10. (вертя, портить) разг. скру́чваць; см. свёртывать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прыві́ля ’недамаганне’ (маст., Хромч., дыс.). Няясна. Магчыма, звязана, з вілі́ць ’зварочваць з прамога шляху, зварочваць убок’; перан. ’крывіць душой’ (гл.) з семантычным зрухам, апошняе Карскі (Труды, 394) звязваў з літ. vylióti ’падманваць, заманьваць, спакушаць’, vỹlius ’падман, хлусня’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вілі́ць ’зварочваць з прамога шляху’; ’крывіць (душою)’; ’зварочваць убок’ (Нас.), вілі́ць, падві́льваць ’падкідаць мяч у гульні «салавей»’ (Янк. III), віліць ’падманваць, крывіць’ (Кар.). Карскі (Труды, 394) лічыць гэту лексему запазычанай з літ. і лат. моў; параўн. літ. vylióti ’падманваць, заманваць, спакушаць’, vỹlius ’падман, хлусня’, што аспрэчвае Лаўчутэ (351). Гл. яшчэ віля́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)