зачыня́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. зачыня́ю зачыня́ем
2-я ас. зачыня́еш зачыня́еце
3-я ас. зачыня́е зачыня́юць
Прошлы час
м. зачыня́ў зачыня́лі
ж. зачыня́ла
н. зачыня́ла
Загадны лад
2-я ас. зачыня́й зачыня́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час зачыня́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зачыня́ць несов. (дверь, окно, шкатулку и т.п.) закрыва́ть, затворя́ть; запира́ть; захло́пывать; см. зачыні́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зачыня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да зачыніць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачыні́ць, -ыню́, -ы́ніш, -ы́ніць; -ы́нены; зак.

1. што. Пакрыць векам.

З. скрыню.

2. што. Злучыць створкі для спынення доступу, пранікнення ў сярэдзіну каго-, чаго-н.

З. дзверы.

З. хату.

3. каго-што. Змясціўшы куды-н., заперці на замок.

З. дзяцей у хаце.

◊

Свет зачыніць каму (разм.) — перашкодзіць нармальнаму, спакойнаму жыццю.

Як зачыніць — поўна.

|| незак. зачыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. зачыні́цца, -ыню́ся, -ы́нішся, -ы́ніцца (да 2 і 3 знач.); незак. зачыня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затворя́ть несов. зачыня́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зачыня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да зачыніцца.

2. Зал. да зачыняць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захло́пывать несов.

1. (резко закрывать) зачыня́ць, зачыня́ць з трэ́скам;

2. (ловить) лаві́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зачыні́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зачыню́ зачы́нім
2-я ас. зачы́ніш зачы́ніце
3-я ас. зачы́ніць зачы́няць
Прошлы час
м. зачыні́ў зачыні́лі
ж. зачыні́ла
н. зачыні́ла
Загадны лад
2-я ас. зачыні́ зачыні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час зачыні́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыку́тваць

‘прыкрываць, зачыняць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прыку́тваю прыку́тваем
2-я ас. прыку́тваеш прыку́тваеце
3-я ас. прыку́твае прыку́тваюць
Прошлы час
м. прыку́тваў прыку́твалі
ж. прыку́твала
н. прыку́твала
Загадны лад
2-я ас. прыку́твай прыку́твайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прыку́тваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аклюдава́ць

‘замкнуць (замыкаць), зачыніць (зачыняць) што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. аклюду́ю аклюду́ем
2-я ас. аклюду́еш аклюду́еце
3-я ас. аклюду́е аклюду́юць
Прошлы час
м. аклюдава́ў аклюдава́лі
ж. аклюдава́ла
н. аклюдава́ла
Загадны лад
2-я ас. аклюду́й аклюду́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час аклюду́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)