засяка́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. засяка́ю засяка́ем
2-я ас. засяка́еш засяка́еце
3-я ас. засяка́е засяка́юць
Прошлы час
м. засяка́ў засяка́лі
ж. засяка́ла
н. засяка́ла
Загадны лад
2-я ас. засяка́й засяка́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час засяка́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

засяка́ць I несов., в разн. знач. засека́ть; см. засячы́ I

засяка́ць II несов.

1. (избивать до смерти) засека́ть, запа́рывать, захлёстывать;

2. (убивать острым предметом, оружием) заруба́ть;

1, 2 см. засячы́ II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

засяка́ць ​1, ‑аго, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да засячы ​1.

2. Пападаць, коса падаючы, секучы (пра дождж). Трэба заўважыць, што гуменныя шчыліны аднак пакідалі з такім меркаваннем, каб не засякаў дождж, а зімою вецер не наганяў снегу. Колас.

засяка́ць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да засячы ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засячы́² і засе́кчы², -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; засе́к, -кла; -сячы́; засе́чаны; зак., каго.

1. Збіць да смерці.

2. Пазбавіць жыцця вострым прадметам (сякерай, шабляй).

|| незак. засяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засячы́¹ і засе́кчы¹, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; засе́к, -кла; -сячы́; засе́чаны; зак., што.

1. Зрабіць сякерай выемку ў чым-н., на чым-н.

З. дрэва.

2. Пра каня: на хаду параніць адной нагой другую.

Конь засек нагу.

3. Адзначыць момант чаго-н., а таксама вызначыць пункт, месцазнаходжанне чаго-н.

З. час вылету.

З. курс карабля.

|| незак. засяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засека́ть несов.

1. (запарывать) засяка́ць, захво́стваць;

2. (о лошади) задрато́ўваць, засяка́ць;

3. в др. знач. засяка́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

засяка́нне ​1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. засякаць ​1 — засячы ​1.

засяка́нне ​2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. засякаць ​2 — засячы ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засяка́цца ​1, ‑аецца; незак.

1. Незак. да засячыся.

2. Зал. да засякаць ​1 (у 1 знач.).

засяка́цца ​2, ‑аецца; незак.

Зал. да засякаць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заруба́ть несов.

1. (убивать) засяка́ць;

2. (делать зарубку) зару́бліваць, засяка́ць; см. заруби́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

засяка́нне I ср., в разн. знач. засека́ние; см. засяка́ць I

засяка́нне II ср. засека́ние; см. засяка́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)