запы́лены

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. запы́лены запы́леная запы́ленае запы́леныя
Р. запы́ленага запы́ленай
запы́ленае		 запы́ленага запы́леных
Д. запы́ленаму запы́ленай запы́ленаму запы́леным
В. запы́лены (неадуш.)
запы́ленага (адуш.)		 запы́леную запы́ленае запы́леныя (неадуш.)
запы́леных (адуш.)
Т. запы́леным запы́ленай
запы́ленаю		 запы́леным запы́ленымі
М. запы́леным запы́ленай запы́леным запы́леных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запы́лены

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. запы́лены запы́леная запы́ленае запы́леныя
Р. запы́ленага запы́ленай
запы́ленае		 запы́ленага запы́леных
Д. запы́ленаму запы́ленай запы́ленаму запы́леным
В. запы́лены (неадуш.)
запы́ленага (адуш.)		 запы́леную запы́ленае запы́леныя (неадуш.)
запы́леных (адуш.)
Т. запы́леным запы́ленай
запы́ленаю		 запы́леным запы́ленымі
М. запы́леным запы́ленай запы́леным запы́леных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запы́лены

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. запы́лены запы́леная запы́ленае запы́леныя
Р. запы́ленага запы́ленай
запы́ленае		 запы́ленага запы́леных
Д. запы́ленаму запы́ленай запы́ленаму запы́леным
В. запы́лены (неадуш.)
запы́ленага (адуш.)		 запы́леную запы́ленае запы́леныя (неадуш.)
запы́леных (адуш.)
Т. запы́леным запы́ленай
запы́ленаю		 запы́леным запы́ленымі
М. запы́леным запы́ленай запы́леным запы́леных

Кароткая форма: запы́лена.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запы́лены

1. прич. запылённый, пропылённый; см. запылі́ць 1;

2. прил. пы́льный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запы́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад запыліць ​1.

2. у знач. прым. Пакрыты пылам, насыпаны пылам. Днём і ноччу ляцеў паравоз, Запылены, закураны, Аж з Урала. Кірэенка. Даміра ішоў наперадзе, цяжка ступаючы запыленымі кірзавымі ботамі. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запылённый запы́лены;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пропылённый прапы́лены, запы́лены; см. пропыли́ть​ 1.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

засаро́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; каго.

Выклікаць пачуццё сораму, няёмкасці. Засароміць дзіця. □ Брудная будзённая адзежа, у якой ён быў адзеты, запылены твар .. засаромілі Сёмку. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пы́льный пы́льны; (запылённый) запы́лены;

о́чень пы́льная тря́пка ве́льмі запы́леная ану́ча;

пы́льная доро́га пы́льная даро́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́каціць, ‑качу, ‑каціш, ‑каціць; зак., што.

1. Коцячы, перамясціць куды‑н. Выкаціць бочку. Выкаціць бярвенні на бераг ракі. // без дап. Хутка выехаць. На плошчу.. выкаціў і спыніўся гарачы, запылены аўтобус. Брыль.

2. перан. Разм. Знішчыць агнём. Неяк зімой, яшчэ пры панах, іхнюю вёску амаль дашчэнту выкаціў пажар. Брыль. / у безас. ужыв. Мы самі ў гэтым млыне з бабамі і дзецьмі тулімся. Усё жытло агнём выкаціла. Чорны.

3. Разм. Вылучыць, вылупіць (пра вочы). Гаўрыла як сядзеў, так і [ш]лёпнуўся аб зямлю нежывы. Заўтра найшлі: ляжаў акалелы і піпку зубамі сцяў, а вочы на лоб выкаціў. Гарэцкі.

•••

Выкаціць (вылупіць) бельмы — здзіўлена, шырока адкрытымі вачамі глядзець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)