запа́с
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
запа́с |
запа́сы |
| Р. |
запа́су |
запа́саў |
| Д. |
запа́су |
запа́сам |
| В. |
запа́с |
запа́сы |
| Т. |
запа́сам |
запа́самі |
| М. |
запа́се |
запа́сах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
такса́цыя, -і, ж. (спец.).
1. гл. таксаваць.
2. Улік і матэрыяльная ацэнка лесу: вызначэнне запасаў драўніны, аб’ёму дрэў, прыросту і пад.
|| прым. таксацы́йны, -ая,-ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запаса́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
запаса́ю |
запаса́ем |
| 2-я ас. |
запаса́еш |
запаса́еце |
| 3-я ас. |
запаса́е |
запаса́юць |
| Прошлы час |
| м. |
запаса́ў |
запаса́лі |
| ж. |
запаса́ла |
| н. |
запаса́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
запаса́й |
запаса́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
запаса́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рыбаахо́ва, ‑ы, ж.
Ахова рыбных запасаў у вадаёмах; органы, якія займаюцца гэтай аховай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыбаво́дства, ‑а, н.
Галіна рыбнай гаспадаркі, якая займаецца павелічэннем і паляпшэннем якасці рыбных запасаў у вадаёмах. Сажалкавае рыбаводства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затра́ціцца, ‑траціцца; зак.
Зрасходавацца, патраціцца для якой‑н. мэты. Цяжкі карабель немэтазгодна саджаць на планету, бо на старт затраціцца значная частка запасаў паліва. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
такса́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Устанаўленне таксы, расцэнак на што‑н., ацэнка чаго‑н.
2. Улік і матэрыяльная ацэнка лесу: вызначэнне запасаў драўніны, аб’ёму дрэў, прыросту і пад.
[Лац. taxatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камо́ра, -ы, мн. -ы, -мо́р, ж.
1. Халоднае памяшканне пры хаце для захоўвання запасаў ежы, адзення і іншых хатніх рэчаў.
Злажыць сала і мяса ў камору.
2. Бакоўка ў вясковай хаце, дзе спяць.
Дзеці спалі ў каморы.
3. Кантрольны пункт лясніцтва (уст.).
|| памянш. камо́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж. (да 1 і 2 знач.); прым. камо́рачны, -ая, -ае і камо́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абрасі́ць, ‑рашу, ‑росіш, ‑росіць; зак., што.
1. Абмачыць расой. Каб не абрасіць у траве і бульбоўніку штаноў, ён запасаў калошы вышэй калень. Сачанка.
2. Пакрыць расой, змачыць кроплямі вадкасці. Што ж вяночак вы, туманы, абрасілі мой? Броўка. Першы дождж вясновы абрасіў зямлю. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арэ́шнік, ‑у, м.
Арэхавае кустоўе; ляшчыннік. Пышна спляталіся па адхонах балотнага вострава густыя параснікі малінніку, арэшніку, маладога бярэзніку і дубняку. Лынькоў. Ці ж можна словамі перадаць, як Даніла падбіраў клён, бярозу, дуб, асіну на цабэркі, вёдры, начоўкі і лыжкі, арэшнік на абручы з сваіх лепшых запасаў. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)