запаля́цца гл. запаліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запаля́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. запаля́юся запаля́емся
2-я ас. запаля́ешся запаля́ецеся
3-я ас. запаля́ецца запаля́юцца
Прошлы час
м. запаля́ўся запаля́ліся
ж. запаля́лася
н. запаля́лася
Загадны лад
2-я ас. запаля́йся запаля́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час запаля́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

запаля́цца несов. воспаля́ться; см. запалі́цца 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запаля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да запаліцца.

2. Зал. да запаляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запалі́цца, -алю́ся, -а́лішся, -а́ліцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Успыхнуць, загарэцца.

На дварэ запаліліся ліхтары.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца запалёным.

Горла запалілася.

3. перан., чым і без дап. Аказацца ахопленым моцным пачуццём, імкненнем і пад.

З. гневам.

|| незак. запа́львацца, -аюся, -аешся, -аецца і запаля́цца, -я́ецца (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

воспаля́ться

1. уст. (возбуждаться) узбуджа́цца, узру́швацца;

2. мед. запаля́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запалі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. запалю́ся запа́лімся
2-я ас. запа́лішся запа́ліцеся
3-я ас. запа́ліцца запа́ляцца
Прошлы час
м. запалі́ўся запалі́ліся
ж. запалі́лася
н. запалі́лася
Загадны лад
2-я ас. запалі́ся запалі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час запалі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

*Раз’я́трыцца, розʼятрыцца ’моцна раздражніцца, раззлавацца, раз’юшыцца’, ’развярэдзіцца, разбалецца’ (КСТ), разʼя́дрыцца ’развярэдзіцца, разбалецца’, ’разрасціся’ (чэрв., шчуч., Сл. ПЗБ). Ад я́трыць, я́трыцца ’запаляцца, чырванець’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Разразі́ць ’растрывожыць’: пабіў калена і так разразіў рану, што аж гніць пачала (Сцяшк. Сл.), розразі́ць ’сапсаваць, атруціць’ (ТС), з іншым трываннем, разража́ць ’раздражняць’ (Ян.), ’узбуджаць’ (Юрч.), разража́цца ’запаляцца, чырванець’ (воран., Сл. ПЗБ). Ад раз- і разіць (гл.). Паводле Варбат (Зб. Трубачову, 26), сюды ж рус. дыял. разрази́ть ’растрывожыць, растравіць (рану)’, ’раздражніць, расстроіць’, укр. разрази́ти ’раздражніць, растравіць’ (< прасл. *orzraziti), а таксама стараж.-рус. раздразити ’разбіцца’, ст.-польск. rozdrazic się ’тс’, ст.-слав. роздразити ’разбіць’ з выдзяленнем асновы *draziti > *dražiti, гл. дражніць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

злаваць, злавацца, гневацца, абурацца, ненавідзець, лютаваць, вар'явацца, сердаваць, шалець (разм.); кіпець, успыхваць, зелянець (перан.) □ мець злосць, мець зуб, мець вока, запаляцца гневам, выходзіць з сябе, глядзець коса, зелянець ад злосці, бялець ад злосці, лезці на сцяну, вастрыць зубы, тачыць зубы

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)