запа́лка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
запа́лка |
запа́лкі |
| Р. |
запа́лкі |
запа́лак |
| Д. |
запа́лцы |
запа́лкам |
| В. |
запа́лку |
запа́лкі |
| Т. |
запа́лкай
запа́лкаю |
запа́лкамі |
| М. |
запа́лцы |
запа́лках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
запа́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
Тонкая драўляная палачка з лёгка загаральнай галоўкай для здабывання агню.
Чыркнуць запалкай.
|| прым. запа́лкавы, -ая, -ае і запа́лачны, -ая, -ае.
Запалкавая (запалачная) фабрыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Тонкая драўляная палачка з лёгка загаральнай галоўкай для здабывання агню. Успыхнула запалка ў руках Петручка бледна-чырвоным выбухам полымя. Колас. Хлопчык усё чыркаў запалкамі, стараўся распаліць вогнішча. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запалка; сернік, сярнічка (уст.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
сярні́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (разм.).
Запалка.
|| прым. сярні́чкавы, -ая, -ае і сярні́чачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спи́чка запа́лка, -кі ж., разг. сярні́чка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сяра́нка ’запалка’ (Касп.). Гл. сернік 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
се́рнік, ‑а, м.
Абл. Запалка. [Антось] выняў з кішэні запалкі і дрыжачымі ад хвалявання пальцамі запаліў сернік. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Се́рнік 1 ‘запалка’ (ТСБМ; Гарэц., Байк. і Некр., Сцяшк.), се́рнікі ‘запалкі’ (ТС, ПСл, Сл. ПЗБ), се́ркі ‘тс’ (Касп.), сернічо́к ‘запалка’ (Нас.), се́рніцы ‘запалкі’ (Сл. ПЗБ), сярні́чка ‘запалка’ (Бяльк.), сірня́кі ‘тс’ (Бяльк.), се́рчыкі ‘тс’ (Сл. ПЗБ). Да се́рны, серка, сера (гл.) з розным суфіксальным афармленнем.
Сернік 2 (серпикъ): “серникъ, или чернинькая, надъ деревьями и по полямъ летающая птичка” (Меер Крыч.). Няясна, магчыма, се́ўка, сі́ўка ‘Charadrius pluvialis L.’ (Ласт.), параўн. укр. си́вка ‘Charadrius morinellus L.’, тады да серы ‘шэры’ (гл.), параўн. укр. сірий кінь ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 256).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)