запаве́тны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
запаве́тны |
запаве́тная |
запаве́тнае |
запаве́тныя |
| Р. |
запаве́тнага |
запаве́тнай
запаве́тнае |
запаве́тнага |
запаве́тных |
| Д. |
запаве́тнаму |
запаве́тнай |
запаве́тнаму |
запаве́тным |
| В. |
запаве́тны (неадуш.)
запаве́тнага (адуш.) |
запаве́тную |
запаве́тнае |
запаве́тныя (неадуш.)
запаве́тных (адуш.) |
| Т. |
запаве́тным |
запаве́тнай
запаве́тнаю |
запаве́тным |
запаве́тнымі |
| М. |
запаве́тным |
запаве́тнай |
запаве́тным |
запаве́тных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
запаве́тны, -ая, -ае.
1. Дарагі для каго-н., задушэўны
Запаветная мара.
Запаветныя думкі.
2. Які па-асабліваму цэніцца, старанна аберагаецца.
З. куточак.
З. талісман.
3. Звязаны з наказам, тайнай умовай.
Запаветнае слова.
|| наз. запаве́тнасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запаве́тны
1. заве́тный; (известный не всем, тайный — ещё) запове́дный, сокрове́нный;
з. ба́цькаў дом — заве́тный отцо́вский дом;
~ныя лясны́я сце́жкі партыза́н — запове́дные лесны́е тропи́нки партиза́н;
~ныя ма́ры — сокрове́нные мечты́;
2. (передаваемый из поколения в поколение, древний) заве́тный;
з. звы́чай — заве́тный обы́чай;
~ныя пе́сні — заве́тные пе́сни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запаве́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які па-асабліваму цэніцца, старанна аберагаецца. На зямлі куточак запаветны, Родны ўтульны матчын агародчык... Кляўко. Зграя сабак ахоўвае Скарбы, дабро запаветнае. Дзяргай. // Патаемны, вядомы не ўсім. Каля непрыкметных Сцежак запаветных Раніцай вясковай Я знайшоў падкову. Танк. // Дарагі для каго‑н., задушэўны. У .. [Ермакова] тады жыла запаветная мара — стаць лётчыкам. Мележ. // Жаданы, доўгачаканы. Якуб.. прыйшоў у атрад з вінтоўкай, якую ён сам раздабыў і збярог да гэтага запаветнага часу. Брыль.
2. Атрыманы ў спадчыну ад мінулых пакаленняў; старадаўні. Запаветныя песні. □ Серадзібор можа нават пахваліцца, што там ніхто не замыкае дзвярэй нанач.. Так гэты запаветны звычай пачаў вяртацца і пасля вайны. Пестрак. // Казачны, легендарны. Усё жыццё шукаў мой дзед прыгонны Ад шчасця запаветныя ключы. Звонак.
3. Звязаны з запаветам, наказам, тайнай умовай. [Ганна Сяргееўна] аб многім хацела сказаць людзям, каб не забыцца, і дзецям запаветнае слова сказаць, калі з ёю што здарыцца. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обетова́нный запаве́тны, абяца́ны;
обетова́нная земля́ запаве́тная зямля́;
обетова́нный край книжн. запаве́тны край.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сокрове́нный патае́мны; (желанный — ещё) запаве́тны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запове́дный
1. запаве́дны;
2. (заветный) запаве́тны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заве́тны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і запаветны. За музеем, над Краснаю плошчай, Дзе заветны стаіць маўзалей, Вецер сцягі высока палошча. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
святы́, -а́я, -о́е.
1. Надзелены боскай сілай, вышэйшай дасканаласцю і чыстатой.
Святая Тройца.
Святая вада.
2. у знач. наз. святы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м., свята́я, -о́й, мн. -ы́я, -ы́х, ж. У хрысціян: чалавек, які ўсё жыццё прысвяціў служэнню богу і рэлігіі, а пасля смерці прызнаны царквой нябесным заступнікам веруючых.
Абразы са святымі.
3. перан. Бездакорны ў сваім жыцці, паводзінах, высокамаральны.
Не такі ён с., як здаецца (не такі бязгрэшны).
4. Прасякнуты высокімі пачуццямі, узвышаны, чысты, высакародны (высок.).
Святая любоў да Радзімы.
5. Сапраўдны, запаветны, выключны па сваёй важнасці, велічны.
С. абавязак дзяцей — паважаць бацькоў.
◊
Святая святых (высок.) — пра нешта самае дарагое, велічнае.
|| наз. свя́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)