Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заміна́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заміна́ю |
заміна́ем |
| 2-я ас. |
заміна́еш |
заміна́еце |
| 3-я ас. |
заміна́е |
заміна́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
заміна́ў |
заміна́лі |
| ж. |
заміна́ла |
| н. |
заміна́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
заміна́й |
заміна́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
заміна́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заміна́ць I несов., разг. замина́ть; см. замя́ць
заміна́ць II несов., разг. меша́ть, затрудня́ть, быть поме́хой (обу́зой)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заміна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да замяць.
2. Перашкаджаць, быць перашкодай каму‑, чаму‑н. Дзед Талаш ссунуў з ілба шапку, нібы яна замінала яму думаць. Колас. Птушкі маюць індывідуальныя галасы, Пяюць і не замінаюць адна другой. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замя́ць, -мну́, -мне́ш, -мне́; -мнём, -мняце́, -мну́ць; -мні́; -мя́ты; зак., што (разм.).
Спыніць, наўмысна не даць ходу.
З. размову.
З. справу.
|| незак. заміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Заміна́ць ’перашкаджаць’. Рус. замина́ть ’перашкаджаць, прыпыняць’, укр. замина́ти (розмову) ’прыпыняць (размову)’, балг. замина̀вам ’ад’язджаць’, макед. замине ’ад’язджаць, мінаць’. Ст.-рус. заминати ’ўтойваць, перашкаджаць’ (XVII ст.). Параўн. рус. зами́нка ’затрымка’. Значэнне ’перашкаджаць’ у кораня, прадстаўленага ў дзеяслове мінаць ’праходзіць’ (гл.), вынікае пры спалучэнні з прэфіксам за‑, які мае шмат значэнняў, у тым ліку і значэнні прасторавага абмежавання (В. С. Ільїн. Префікси в сучасній українській мові, 1953, 87–94). Копечны, Zákl. zásoba, 206; Фасмер, 2, 624.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
замина́ть несов. заміна́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заміна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да замяцца.
2. Зал. да замінаць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мількава́ць ’маніць’ (свісл., Сл. ПЗБ). Да памы́лка, ‑мылі́ць, (па)мылі́цца. Параўн. і шальч. мільну́ць ’памыліцца’ (там жа). Мена мы‑ > мі‑ балтыйскі ўплыў. Да паўн.-прасл. myliti ’памыляцца’, ’замінаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
меша́тьI несов. (препятствовать) перашкаджа́ць, заміна́ць;
◊
не меша́ет не шко́дзіць;
не меша́ло бы не шко́дзіла б.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)