залі́шні, -яя, -яе (разм.).
Лішні, які перавышае патрэбу, неабходнасць.
Залішнія клопаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
залі́шні
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
залі́шні |
залі́шняя |
залі́шняе |
залі́шнія |
| Р. |
залі́шняга |
залі́шняй
залі́шняе |
залі́шняга |
залі́шніх |
| Д. |
залі́шняму |
залі́шняй |
залі́шняму |
залі́шнім |
| В. |
залі́шні (неадуш.)
залі́шняга (адуш.) |
залі́шнюю |
залі́шняе |
залі́шнія (неадуш.)
залі́шніх (адуш.) |
| Т. |
залі́шнім |
залі́шняй
залі́шняю |
залі́шнім |
залі́шнімі |
| М. |
залі́шнім |
залі́шняй |
залі́шнім |
залі́шніх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
залі́шні изли́шний, избы́точный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
залі́шні, ‑яя, ‑яе.
Разм. Які перавышае патрэбу, неабходнасць; празмерны. Залішнія клопаты. □ Нават на цыпачкі стаў хлопец, каб не нарабіць залішняга грукату сваімі ботамі. Лынькоў. Зіна, як дзяўчынка, заставалася дома за гаспадыню. Гэта яе прывучыла да работы. Але гэта і надало яе паводзінам залішнюю самастойнасць. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́шкавы, ‑ая, ‑ае.
Які перавышае патрэбнасць, норму; залішні. Лішкавая кіслотнасць. Лішкавая рабочая сіла. Лішкавыя тавары.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
избы́точный
1. (излишний) залі́шні, лі́шні;
2. (изобильный) бага́ты.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изли́шний залі́шні; празме́рны;
изли́шняя стара́тельность залі́шняя (празме́рная) стара́ннасць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лі́шні, ‑яя, ‑яе.
1. Які перавышае патрэбную ці ўстаноўленую колькасць, норму. Лішні экземпляр кнігі. Лішнія грошы. □ [Гарлахвацкі:] Па-мойму, цёця Каця, вы лішнюю плошчу падмятаеце... Крапіва. // Празмерны, залішні. У пакоі свежа, хвоі, стоячы каля самых вокан, не прапускаюць у дом лішняга сонца. Лужанін. [Егер] трымаў сябе вельмі асцярожна, не дазваляючы сабе ніводнага лішняга руху. В. Вольскі.
2. Такі, без якога можна абысціся; непатрэбны. [Дзіміна:] Кашын патрэбен быў пры штурмаўшчыне. Пры рытмічнай жа рабоце ён лішні. Карпаў. // Непажаданы. Марыля зрабілася зусім чужой і лішняй у .. хаце. Брыль. Сцёпка дастаў з кішэні некалькі памятых лісткоў, азірнуўся, каб не было лішніх сведак. Колас.
3. Дадатковы, дабавачны. — Маленькі агонь можна і ў будане трымаць. — Дым будзе, ды і месца для яго лішняе трэба. Маўр.
•••
Без лішніх слоў гл. слова.
Лішняя капейка гл. капейка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)