задо́брываць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
задо́брываю |
задо́брываем |
| 2-я ас. |
задо́брываеш |
задо́брываеце |
| 3-я ас. |
задо́брывае |
задо́брываюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
задо́брываў |
задо́брывалі |
| ж. |
задо́брывала |
| н. |
задо́брывала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
задо́брывай |
задо́брывайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
задо́брываючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
задо́брываць несов. зада́бривать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
задо́брываць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да задобрыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задо́брыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго (што).
Выклікаць у каго-н. прыхільнасць да сябе падарункамі, паслугамі і пад.
|| незак. задо́брываць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зада́бривать несов. задо́брываць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
задо́брывацца, ‑аецца; незак.
Зал. да задобрываць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задо́брыванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. задобрываць — задобрыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лабу́ніць ’набліжацца’, ’запрашаць’, ’угаворваць’ (ашм., КЭС), ’дагаджаць, ліслівіць’, ’прывабліваць, мілаваць’ (Сл. паўн.-зах.) і лабу́ніцца ’схіляцца лбом да чаго-небудзь, лезці куды-небудзь’ (Нас.), ’заляцацца, падмазвацца’ (Др.-Падб., Гарэц.), падлабуніцца ’падлашчыцца, падлізацца’ (Нар. сл.). Балтызм. Параўн. лат. labināt ’задобрываць, песціць’, літ. lãbinti ’вітаць, кланяцца’, ’дагаджаць’ (Вяржбоўскі, 463–465; Грынавецкене і інш., LKK, 1975, 16, 181; Лаўчутэ, Балтызмы, 55).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ма́сла, ма́сло ’харчовы тлушч са смятанкі ці смятаны’, ’мінеральнае тлустае рэчыва’ (ТСБМ, Бес., Яруш., Вешт., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС). Укр., рус. ма́сло, ст.-рус. масло, польск. masło, н.-луж. masło, чэш. maslo, славац. maslo, славен. máslo, серб.-харв. ма̏сло, макед. масло, ст.-слав. масло ’масла’. Прасл. maslo < maz‑slo, утворанае ад mazati ’мазаць’ (гл.) (Бернекер, 2, 23; Фасмер, 2, 578). Масла, выкарыстоўвалася старажытнымі славянамі як мазь, якой націралі цела, валасы; некаторыя народы ім мазалі калёсы. Аналагічна ў германцаў: ст.-в.-ням. ancho ’масла’, роднаснае да лац. unguentum ’мазь’ (Махэк₂, 353). Сюды ж ма́слены ’які з масла, падобны на масла’ (ТСБМ, Кліх), ’ліслівы’, ма́сліцца ’блішчаць, ільсніцца’, ’лашчыцца’, ’валаводзіцца, няньчыцца, цацкацца’, ма́сліць ’задобрываць, схіляць ласкамі і падарункамі’ (Нас., ТСБМ; жлоб., Нар. словатв.) і ўтворанае ад якаснага прыметніка масленіцца (Васілеўскі, БЛ, 10, 17).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)