загрыме́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́; зак.
1. Пачаць грымець.
Загрымеў гром.
2. З грукатам упасці, зваліцца (разм.).
З. уніз па прыступках.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загрыме́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
загрымлю́ |
загрымі́м |
| 2-я ас. |
загрымі́ш |
загрыміце́ |
| 3-я ас. |
загрымі́ць |
загрымя́ць |
| Прошлы час |
| м. |
загрыме́ў |
загрыме́лі |
| ж. |
загрыме́ла |
| н. |
загрыме́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
загрымі́ |
загрымі́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
загрыме́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
загрыме́ць сов.
1. загреме́ть; загрохота́ть;
~ме́ў гром — загреме́л гром;
~ме́лі гарма́ты — загреме́ли (загрохота́ли) ору́дия;
2. перен. (упасть) загреме́ть;
з. уні́з па прысту́пках — загреме́ть вниз по ступе́нькам
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
загрыме́ць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак.
1. Пачаць грымець. // Грымнуць, прагрымець. На станцыі загрымеў стрэл. Шамякін. — Дзе арыштант? — загрымеў легіянер, пераступіўшы парог Мартынавай хаты. Колас.
2. Разм. З грукатам упасці, зваліцца. Удар прыйшоўся крыху занізка, і ўсё ж Віктар загрымеў уніз па прыступках. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарара́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).
1. Загрукацець, загрымець.
2. каго і без дап. Моцна ўдарыць; выстраліць.
Т. па спіне.
Т. з ружжа.
|| незак. тарара́хаць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загреме́ть сов. загрыме́ць; (зазвякать) забра́згаць; (загрохотать) загрукаце́ць; (упасть) гры́мнуць, гры́мнуцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
баба́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).
1. Учыніць выбух, выстраліць, загрымець.
Бабахнуў карабін.
Бабахнуў гром.
2. Гучна ўдарыць, стукнуць.
Бабахнулі дзверы.
Недзе бабахнула (безас.).
|| незак. баба́хаць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. баба́ханне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тарара́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм.
1. Загрукацець, загрымець. // Моцна стукнуцца. І мядзведзь галавой тарарахнуў аб дуб. Бядуля.
2. каго. Моцна ўдарыць каго‑н.; выстраліць у каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тара́бкаць ’барабаніць, тарахцець, звінець’ (ТС), тара́бнуць ’стукнуць, загрымець’: цэпом тарабнуў, отмукае лотку (ТС), тара́бканье ’пустая размова’ (ТС). Вытворнае ад гукапераймання *тараб!, звязанага з тарабаніць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́гнуць ‘тупнуць, стукнуць, загрымець’ (ТС), сюды ж, відаць, і тугну́ць ‘спалохаць, спужаць, зняць з пасады’, тугну́ты ‘выгнаны, напалоханы’ (Яўс.), а таксама з экспрэсіўным нарашчэннем тугоне́ць ‘тупацець, грукатаць’ (ТС). Параўн. укр. тугоні́ти ‘ўдараць, стукаць, грукаюць’; паводле ЕСУМ (5, 669) — афектыўнае гукапераймальнае ўтварэнне, роднаснае лексеме стугане́ць, стуго́ніць (гл.), што, магчыма, пацвярджаецца і рус. дыял. ту́га ‘слова, якім адганяюць кароў’ (СРНГ), гл. ту-га.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)