заве́я, -і, мн. -і, -яў, ж.
Снежная бура, мяцеліца.
|| прым. заве́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заве́я
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
заве́я |
заве́і |
| Р. |
заве́і |
заве́й |
| Д. |
заве́і |
заве́ям |
| В. |
заве́ю |
заве́і |
| Т. |
заве́яй
заве́яю |
заве́ямі |
| М. |
заве́і |
заве́ях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
заве́я ж. мете́ль, вью́га, пурга́; бура́н м.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заве́я, ‑і, ж.
Снежная бура; мяцеліца, завіруха. Зімой суровыя завеі намяталі высокія гурбы снегу. В. Вольскі. Узнялася завея, мяцеліца. Застагнаў, закрахтаў хвойнік. Пачаў кружыцца снег. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Заве́я ’мяцеліца’. Рус. дыял. заве́я ’тс’, ’месца дзе кружыць вецер’, укр. заві́я ’мяцеліца’, польск. zawieja ’тс’; параўн. чэш., славац. závěj, славен. zavèj ’сумёт’. Аддзеяслоўны наз. на а‑ ўтвораны ў паўн.-слав. мовах на базе прэфіксальнага *za‑vě‑ja‑ti (гл. веяць). Бел., укр. і польск., а таксама рус. дыял. прыбалт. факты магчыма трактаваць як звязаныя паміж сабой. Перм., арханг., урал. завея ’месца, захаванае ад ветру’ магло ўзнікнуць самастойна. Крыніцай польск. і зах., усх.-слав. з’явы можа быць як польск., так і «крэсовая» форма (чаму не пярэчыць ужыванне Міцкевічам); для высвятлення гэтага патрэбны звесткі аб пашырэнні слова ў народных гаворках, што для слова, замацаванага ў літ. мове, ускладнена.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пурга́, -і, ДМ -рзе́, мн. пу́ргі, -аў, ж.
Моцная снегавая завея, завіруха.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ве́я ж., обл., см. заве́я
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
завіру́ха, -і, ДМ -ру́се, мн. -і, -ру́х, ж.
1. Мяцеліца, завея.
Узнялася з.
2. перан. Неспакой, сумятня, бязладзіца (разм.).
Ваенная з.
|| прым. завіру́шны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мяце́ліца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.
1. Снежная бура, завея.
Разгулялася м.
2. Народны танец, які выконваецца ў хуткім тэмпе з частымі зменамі фігур і паваротамі.
|| прым. мяце́лічны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)