заве́ршаны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
заве́ршаны |
заве́ршаная |
заве́ршанае |
заве́ршаныя |
| Р. |
заве́ршанага |
заве́ршанай заве́ршанае |
заве́ршанага |
заве́ршаных |
| Д. |
заве́ршанаму |
заве́ршанай |
заве́ршанаму |
заве́ршаным |
| В. |
заве́ршаны (неадуш.) заве́ршанага (адуш.) |
заве́ршаную |
заве́ршанае |
заве́ршаныя (неадуш.) заве́ршаных (адуш.) |
| Т. |
заве́ршаным |
заве́ршанай заве́ршанаю |
заве́ршаным |
заве́ршанымі |
| М. |
заве́ршаным |
заве́ршанай |
заве́ршаным |
заве́ршаных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заве́ршаны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
заве́ршаны |
заве́ршаная |
заве́ршанае |
заве́ршаныя |
| Р. |
заве́ршанага |
заве́ршанай заве́ршанае |
заве́ршанага |
заве́ршаных |
| Д. |
заве́ршанаму |
заве́ршанай |
заве́ршанаму |
заве́ршаным |
| В. |
заве́ршаны (неадуш.) заве́ршанага (адуш.) |
заве́ршаную |
заве́ршанае |
заве́ршаныя (неадуш.) заве́ршаных (адуш.) |
| Т. |
заве́ршаным |
заве́ршанай заве́ршанаю |
заве́ршаным |
заве́ршанымі |
| М. |
заве́ршаным |
заве́ршанай |
заве́ршаным |
заве́ршаных |
Кароткая форма: заве́ршана.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заве́ршаны
1. завершённый;
2. завершённый;
1, 2 см. завяршы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заве́ршаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад завяршыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завершённый заве́ршаны, мног. пазаве́ршваны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
довершённый даве́ршаны; заве́ршаны; см. доверши́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мініяцю́ра, -ы, мн. -ы, -цю́р, ж.
1. Невялікі малюнак у фарбах у старадаўнім рукапісе, кнізе.
2. Невялікая карціна вельмі тонкай работы.
3. Мастацкі твор малой формы, завершаны па форме і думцы.
Тэатр мініяцюр.
◊
У мініяцюры — у зменшаным памеры.
|| прым. мініяцю́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апрацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.
1. што. Вырабіць, адшліфаваць, ачысціць, зрабіць гатовым для чаго-н.
А. дэталь.
А. камень.
2. што. Падрыхтаваць для пасеву, пасадкі.
А. зямлю.
3. перан., каго-што. Уздзейнічаць на каго-н. у пажаданым кірунку, схіліць да чаго-н.
4. Надаць чаму-н. завершаны выгляд; зрабіць больш дасканалым.
|| незак. апрацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. апрацо́ўванне, -я, н. і апрацо́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цэ́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які складаецца, зроблены з аднаго рэчыва, з аднаго куска; суцэльны. Вырабляюцца.. [вудзільны] з цэльнага і колатага бамбуку, сталёвых трубак. Матрунёнак. Калоны [будынка] — з цэльных ствалоў дрэў, якія стаяць на каменных падкладках. «Помнікі».
2. Неразбаўлены, натуральны. Цэльнае малако.
3. перан. Які валодае ўнутраным адзінствам, прасякнуты ім. Каханне пачынаецца не ў дваццаць сем, а ў семнаццаць, яно самае моцнае, цэльнае, гэтае першае каханне... Навуменка. // Адзіны, непадзельны. Цэльнае ўражанне. □ Творчасць Кузьмы Чорнага не варта разбіваць на «раннюю» і «сталую». Яна цэльная і ў цэласці дае ўяўленне пра жыццё беларускага народа. Лужанін. // Закончаны, даведзены да канца. Па глыбіні псіхалагічнай характарыстыкі вобраз Данілы можна паставіць побач з вобразам Мірашнічэнкі. Ён такі ж цэльны, завершаны ва ўсіх сваіх рысах. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апрацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго-што.
1. У працэсе вытворчай аперацыі абрабіць што‑н. Апрацаваць дэталь. □ Са шкурамі было шмат клопату: трэба было зняць іх, крыху апрацаваць, падсушыць. Маўр. // Уздзейнічаць чым‑н. з мэтай надаць патрэбныя якасці, уласцівасці. Апрацаваць што-небудзь кіслатой. // Спец. Ачысціць, дэзінфіцыраваць. Няўпэўненымі рухамі [Саша] апрацавала .. чорную ранку, з дапамогай Анатоля старанна забінтавала. Шамякін. // Разм. Зрабіць артылерыйскі абстрэл або бамбардзіроўку пазіцый непрыяцеля.
2. Падрыхтаваць для пасеву, пасадкі. Адзін толькі «Свецік» Назара Трацюка апрацаваў сёлета.. тысячу восемсот гектараў! Паслядовіч.
3. Надаць чаму‑н. завершаны выгляд; зрабіць больш дасканалым. [Крушынскі і Стэфка] разам меркавалі.., разам апрацавалі праграму. Бядуля. Вось вам верш, які мой сусед апрацаваў, пакуль мы з вамі гутарылі. Крапіва.
4. Разм. Уздзейнічаць на каго‑н. у пажаданым кірунку, схіліць на свой бок. [Платон:] — Не ведаю я, як можна апрацаваць шляхціца, калі ён, можна сказаць, нарадзіўся мужыцкім ворагам. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)