забіра́ць гл. забраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забіра́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. забіра́ю забіра́ем
2-я ас. забіра́еш забіра́еце
3-я ас. забіра́е забіра́юць
Прошлы час
м. забіра́ў забіра́лі
ж. забіра́ла
н. забіра́ла
Загадны лад
2-я ас. забіра́й забіра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час забіра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

забіра́ць несов.

1. (брать себе, захватывать) забира́ть;

2. (конфисковать) забира́ть; изыма́ть;

3. (уводить, уносить с собой; арестовывать) забира́ть, брать;

4. брать, принима́ть;

5. (уменьшать размеры — о платье) убира́ть;

1-5 см. забра́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да забраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

забра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.

1. каго-што. Узяць, захапіць.

З. з сабой рэчы.

З. у палон.

З. грошы.

2. што. Адняць, прымусіць патраціць.

Работа забрала многа часу.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Авалодаць кім-н., падпарадкаваць сабе (разм.).

Мяне забраў страх.

З. за жывое.

4. што. Увабраць, засунуць (пра адзенне) або зменшыць у шырыні або даўжыні пры шыцці.

З. штаны ў боты.

З. рукаў.

|| незак. забіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. забіра́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.) і забо́р, -у, м. (да 1 знач.; спец.).

Забор вады.

Забор пробы.

|| прым. забо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Заборная канструкцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канфіскава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., што.

Забраць (забіраць) на карысць дзяржавы пастановай дзяржаўнай улады.

К. маёмасць.

|| наз. канфіска́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гра́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; незак., каго-што.

1. Забіраць сілай чужое дабро.

2. Разараць паборамі, падаткамі.

|| зак. агра́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; наз. аграбле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да забрацца.

2. Зал. да забіраць (гл. забраць у 1, 2 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; незак., каго-што.

1. Забіраць сілай, разбоем што-н. у каго-н.; грабіць.

Р. людзей.

2. перан. Разараць паборамі, падаткамі; абіраць (разм.).

|| зак. абрабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; наз. абрабава́нне, -я, н.

|| наз. рабава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Віндзыцыраваць ’забіраць’ (КТС, Р. Няхай). Запазычана з ням. vindizieren. Да віндыка́цыя (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)