журба́, -ы́, ж.

Пачуццё смутку, суму, тугі, душэўнай прыгнечанасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

журба́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. журба́
Р. журбы́
Д. журбе́
В. журбу́
Т. журбо́й
журбо́ю
М. журбе́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

журба́ ж. грусть, печа́ль, кручи́на

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

журба́, ‑ы, ж.

Пачуццё смутку, душэўнай прыгнечанасці; туга, маркота. Бабка Наста сядзела на дубовай калодачцы каля печы, унурыўшыся ў свае нескладаныя, апавітыя журбою думкі. Колас. Тарас стаяў пасярод хаты, анямелы ў безвыходнай журбе. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Журба́ 1 ’смутак’. Рус. дыял. паўд., дан., сарат., амур. журба́ ’смутак, клопат’, укр., журба́, жур, жура́ ’смутак’, славен. žûrba ’паспешнасць, руплівасць’, серб.-харв. жу̀рба ’паспешнасць’. Ст.-рус. журба ’дакаранне’ (у Бярынды, 1627). Утворана з суфіксам ‑ьba ад дзеяслова журыць, журыцца (гл.), відаць, яшчэ ў ст.-рус. мове, паколькі ў паўд.-слав. слоў іншыя значэнні.

Журба́ 2 ’гнаявая жыжка’ (Сл. паўн.-зах.). Кантамінацыя жур, журка (гл.) з жабурынне (гл.), жабура.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

журбо́та, -ы, ДМ -бо́це, ж.

Тое, што і журба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

марко́та, -ы, ДМ -ко́це, ж.

Сум, туга, журба.

Душу агарнула м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

туга́, -і́, ДМ тузе́, ж.

Журба, маркота, смутак.

У песні чулася т.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эле́гія, -і, мн. -і, -гій, ж.

1. Лірычны верш або музычны твор, прасякнуты пачуццём смутку, журбы, роздуму.

2. перан. Сум, журба, меланхолія.

|| прым. элегі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нуда́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.

1. Непрыемны душэўны стан, выкліканы немагчымасцю здзейсніць свае надзеі, жаданні; сум, туга.

2. Нудны чалавек (разм.).

Эх ты, н. хадзячая!

3. Паныласць, маркота, журба.

Восеньская н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)