Жалуды́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Жалуды́
Р. Жалудо́ў
Д. Жалуда́м
В. Жалуды́
Т. Жалуда́мі
М. Жалуда́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

жо́луд

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. жо́луд жалуды́
Р. жо́луда жалудо́ў
Д. жо́луду жалуда́м
В. жо́луд жалуды́
Т. жо́лудам жалуда́мі
М. жо́лудзе жалуда́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

жо́луд, -а, М -дзе, мн. жалуды́, жалудо́ў, м.

Плод дуба.

|| прым. жалудо́вы, -ая, -ае.

Жалудовая шкарлупіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жо́луд (мн. жалуды́) м. жёлудь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жо́луд, ‑а, М ‑дзе; мн. жалуды, ‑оў; м.

Плод дуба. Пад дубамі зямлю густа ўсцілалі жоўта-зялёныя жалуды. Шамякін. Выйшлі вепры жалудоў Пашукаць каля дубоў. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпо́каць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак. (разм.).

Падаючы, стукаючыся аб што-н., утвараць кароткі глухі гук.

Жалуды шпокалі з дуба на дол.

|| аднакр. шпо́кнуць, -не; -ні.

|| наз. шпо́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Кнытава́ць ’збіваць жардзінкай жалуды’ (ТС). Да кнут (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спялі́ць, спялю, спеліш, спаліць; незак., што.

Даводзіць да спеласці. Спяліць памідоры. □ Іх [Міхася і Паташу] вынеслі ўранку На ўзлессе, туды, Дзе волат на сонцы Спяліў жалуды. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панабіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-чаго.

1. Набраць, узяць з сабою вялікую колькасць каго‑, чаго‑н.

2. Набыць, накупляць многа чаго‑н. Панабіраць матэрыі ў магазіне. □ Быў добры ўраджай на жалуды. Панабіралі людзі іх тады хто колькі мог. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зімо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які бывае зімой, звязаны з зімой; зімні. Зімовы вечар. Зімовыя канікулы. □ Слупы дыму выцягваліся роўна, стромка, нібы падпіраючы невысокае зімовае неба. Лынькоў. Сіні зімовы змрок спускаўся над мястэчкам. Навуменка. // Які выкарыстоўваецца зімой, прызначаны для зімы. Зімовая шапка. □ [Вавёрка] знайшла старое дзятлава гняздо на елцы, куды і сабралася перанесці жалуды для зімовых запасаў. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)