дыск, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Прадмет, дэталь якой-н. машыны, прыстасавання ў выглядзе плоскага круга.
Д. электрапілы.
Д. аўтамата.
2. Спартыўны снарад у форме круга, які прымяняецца для кідання.
Кінуць д.
3. Аптычны носьбіт інфармацыі ў выглядзе плоскага круга.
Выпусціць д.
Запісаць д.
Модныя дыскі.
4. Прыстасаванне для захоўвання інфармацыі на камп’ютары.
Магнітны д.
Аптычны д.
|| прым. ды́скавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Дыскавая барана.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ды́ск
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ды́ск |
ды́скі |
| Р. |
ды́ска |
ды́скаў |
| Д. |
ды́ску |
ды́скам |
| В. |
ды́ск |
ды́скі |
| Т. |
ды́скам |
ды́скамі |
| М. |
ды́ску |
ды́сках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дыск м., в разн. знач. диск
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дыск, ‑а, м.
1. Прадмет або дэталь якой‑н. машыны, прыстасавання ў выглядзе плоскага круга. Дыск маятніка. Дыск магнітафона. Дыск электрапілы. □ Нумар быў заняты, і.. [дзяўчына] вешала трубку, чакала якую хвіліну і зноў круціла тэлефонны дыск. Арабей. // Спартыўны снарад у форме круга, які прымяняецца ў лёгкай атлетыцы для кідання. Кінуць дыск. // Магазін ручнога кулямёта, аўтамата, у якім змяшчаюцца патроны. Дыск аўтамата. □ Я набіваю моўчкі дыскі, Рыхтую к бою кулямёт. Прыходзька. // Бачны з Зямлі абрыс Сонца, Месяца і іншых планет. Сонца садзілася за небасхіл. Вось яно дакранулася сваім дыскам да зямлі. Сергіевіч.
2. толькі мн. (ды́скі, ‑аў). Разм. Дыскавая барана. Апрацаваць поле дыскамі.
[Грэч. diskos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дыск ’дыск’ (БРС). Рус. диск, укр. диск. Запазычанне з франц. disque ’тс’ (< лац. discus < грэч.). Гл. Фасмер, 1, 515; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 128.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дыск-жаке́й, -я, мн. -і, -яў, м.
Чалавек, які вядзе праграму дыскатэкі.
|| прым. дыск-жаке́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дыск-жаке́йскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
дыск-жаке́йскі |
дыск-жаке́йская |
дыск-жаке́йскае |
дыск-жаке́йскія |
| Р. |
дыск-жаке́йскага |
дыск-жаке́йскай
дыск-жаке́йскае |
дыск-жаке́йскага |
дыск-жаке́йскіх |
| Д. |
дыск-жаке́йскаму |
дыск-жаке́йскай |
дыск-жаке́йскаму |
дыск-жаке́йскім |
| В. |
дыск-жаке́йскі (неадуш.)
дыск-жаке́йскага (адуш.) |
дыск-жаке́йскую |
дыск-жаке́йскае |
дыск-жаке́йскія (неадуш.)
дыск-жаке́йскіх (адуш.) |
| Т. |
дыск-жаке́йскім |
дыск-жаке́йскай
дыск-жаке́йскаю |
дыск-жаке́йскім |
дыск-жаке́йскімі |
| М. |
дыск-жаке́йскім |
дыск-жаке́йскай |
дыск-жаке́йскім |
дыск-жаке́йскіх |
Крыніцы:
piskunou2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дыск-жаке́й
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дыск-жаке́й |
дыск-жаке́і |
| Р. |
дыск-жаке́я |
дыск-жаке́яў |
| Д. |
дыск-жаке́ю |
дыск-жаке́ям |
| В. |
дыск-жаке́я |
дыск-жаке́яў |
| Т. |
дыск-жаке́ем |
дыск-жаке́ямі |
| М. |
дыск-жаке́ю |
дыск-жаке́ях |
Крыніцы:
piskunou2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
гранд-ды́ск
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
гранд-ды́ск |
гранд-ды́скі |
| Р. |
гранд-ды́ска |
гранд-ды́скаў |
| Д. |
гранд-ды́ску |
гранд-ды́скам |
| В. |
гранд-ды́ск |
гранд-ды́скі |
| Т. |
гранд-ды́скам |
гранд-ды́скамі |
| М. |
гранд-ды́ску |
гранд-ды́сках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
кампа́кт-ды́ск
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кампа́кт-ды́ск |
кампа́кт-ды́скі |
| Р. |
кампа́кт-ды́ска |
кампа́кт-ды́скаў |
| Д. |
кампа́кт-ды́ску |
кампа́кт-ды́скам |
| В. |
кампа́кт-ды́ск |
кампа́кт-ды́скі |
| Т. |
кампа́кт-ды́скам |
кампа́кт-ды́скамі |
| М. |
кампа́кт-ды́ску |
кампа́кт-ды́сках |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)