дасягну́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дасягну́ |
дасягнё́м |
| 2-я ас. |
дасягне́ш |
дасягняце́ |
| 3-я ас. |
дасягне́ |
дасягну́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
дасягну́ў |
дасягну́лі |
| ж. |
дасягну́ла |
| н. |
дасягну́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
дасягні́ |
дасягні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
дасягну́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дасягну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ну́ў, -ну́ла, -лі́; -ні́; -ся́гнуты; зак., чаго.
1. Дайсці, даехаць і пад. да пэўнага месца.
Лодка дасягнула сярэдзіны ракі.
2. Распаўсюджваючыся, дайсці да якога-н. месца, да чаго-н. (пра гукі, пахі і пад.).
Пах з кухні дасягнуў пакоя.
Чуткі дасягнулі вёскі.
3. Дайсці да якога-н. узроўню ў сваім развіцці, праяўленні, у якіх-н. зменах.
Мароз дасягнуў 30°.
4. Дажыць да якога-н. узросту.
Д. паўналецця.
Д. глыбокай старасці.
5. Дамагчыся чаго-н., якой-н. мэты.
Д. згоды.
Д. поспехаў у навуцы.
|| незак. дасяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. дасягне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дасягну́ць сов., в разн. знач. дости́чь, дости́гнуть;
ло́дка дасягну́ла сярэ́дзіны рэ́чкі — ло́дка дости́гла середи́ны реки́;
маро́з дасягну́ў 40° — моро́з дости́г 40°;
д. паўнале́цця — дости́чь совершенноле́тия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дасягну́ць, ‑сягну, ‑сягнеш, ‑сягне; зак.
1. чаго і да чаго. Рухаючыся, дайсці, даехаць да якога‑н. месца; дабрацца куды‑н. Лодка дасягнула сярэдзіны рэчкі. Цень дрэва дасягнуў да дарогі. // Распаўсюджваючыся, дайсці, данесціся да каго‑, чаго‑н. (пра гукі, пахі і пад.). Гул дасягнуў нашага слыху. Чуткі дасягнулі вёскі. □ За ракой узляцелі ў вышыню ракеты, рассыпаліся, але святло іх не дасягнула гэтага берага. Шамякін.
2. чаго і да чаго. Дайсці да якога‑н. месца, узроўню, мяжы (пра велічыню, памеры, колькасць і пад.). Мароз дасягнуў 40°. Бой дасягнуў самага высокага напружання.
3. чаго. Дажыць да якога‑н. узросту. Дасягнуць паўналецця. Дасягнуць старасці.
4. чаго. Дамагчыся чаго‑н., набыць, атрымаць жаданае. Дасягнуць згоды. Дасягнуць мэты. □ Бальшавікі гаварылі проста: прэч старую ўладу, толькі пры гэтай умове можна дасягнуць свабоды. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасягнуць, дамагчыся, дабіцца, атрымаць; дапяць, дастукацца (разм.); дайсці, здабыць, заваяваць (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
дасяга́ць несов., в разн. знач. достига́ть; см. дасягну́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даплы́ць
‘плывучы, дасягнуць якога-небудзь месца’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
даплыву́ |
даплывё́м |
| 2-я ас. |
даплыве́ш |
даплывяце́ |
| 3-я ас. |
даплыве́ |
даплыву́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
даплы́ў |
даплылі́ |
| ж. |
даплыла́ |
| н. |
даплыло́ |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
даплыві́ |
даплыві́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
даплы́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
даплё́ўваць
‘скончыць пляваць; дасягнуць пляўком да чаго-небудзь’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
даплё́ўваю |
даплё́ўваем |
| 2-я ас. |
даплё́ўваеш |
даплё́ўваеце |
| 3-я ас. |
даплё́ўвае |
даплё́ўваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
даплё́ўваў |
даплё́ўвалі |
| ж. |
даплё́ўвала |
| н. |
даплё́ўвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
даплё́ўвай |
даплё́ўвайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
даплё́ўваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дасяга́льны, -ая, -ае.
Такі, якога можна дасягнуць.
Дасягальная мэта.
|| наз. дасяга́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недасяга́льны, -ая, -ае.
Такі, якога нельга дасягнуць, ажыццявіць.
Недасягальная мэта.
|| наз. недасяга́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)