гуля́шчы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
гуля́шчы |
гуля́шчая |
гуля́шчае |
гуля́шчыя |
| Р. |
гуля́шчага |
гуля́шчай
гуля́шчае |
гуля́шчага |
гуля́шчых |
| Д. |
гуля́шчаму |
гуля́шчай |
гуля́шчаму |
гуля́шчым |
| В. |
гуля́шчы (неадуш.)
гуля́шчага (адуш.) |
гуля́шчую |
гуля́шчае |
гуля́шчыя (неадуш.)
гуля́шчых (адуш.) |
| Т. |
гуля́шчым |
гуля́шчай
гуля́шчаю |
гуля́шчым |
гуля́шчымі |
| М. |
гуля́шчым |
гуля́шчай |
гуля́шчым |
гуля́шчых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гуля́шчы
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| м. |
- |
| Н. |
гуля́шчы |
гуля́шчыя |
| Р. |
гуля́шчага |
гуля́шчых |
| Д. |
гуля́шчаму |
гуля́шчым |
| В. |
гуля́шчага (адуш.) |
гуля́шчых (адуш.) |
| Т. |
гуля́шчым |
гуля́шчымі |
| М. |
гуля́шчым |
гуля́шчых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гуля́шчы прост.
1. гуля́щий;
2. (незанятый) свобо́дный;
~чая каду́шка — свобо́дная каду́шка;
3. лёгкий;
г. хлеб — лёгкий хлеб
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуля́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Свабодны ад работы; незаняты. Гуляшчыя коні. Гуляшчы чалавек.
2. Які не патрабуе вялікіх намаганняў; лёгкі. Гуляшчая работа. Гуляшчы хлеб.
3. Які вядзе распуснае жыццё. Можа, .. [Анісім] думае, што .. [Алімпа] сапраўды якая гуляшчая. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гулево́й
1. прост. во́льны; (нерабочий) нерабо́чы;
2. (незанятый) гуля́шчы;
3. (разгульный) гуля́шчы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуля́щий прост. гуля́шчы, блудні́к, -ка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праздношата́ющийся разг.
1. прил. гуля́шчы;
2. сущ. бадзя́ка, -кі м. и ж., гуля́шчы, -шчага м., гульта́й, -тая́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забубённый прост. адча́янны; (беззаботный) бесклапо́тны, бестурбо́тны, разгу́льны, разг. гуля́шчы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пра́здный
1. (пустой) пусты́; (тщетный) ма́рны; (бесполезный) бескары́сны;
пра́здный разгово́р пуста́я размо́ва;
э́то не пра́здный вопро́с гэ́та не пусто́е пыта́нне;
пра́здное любопы́тство пуста́я ціка́васць;
2. (бездельный) бяздзе́йны, гуля́шчы; (свойственный бездельнику) гульта́йскі; (незанятый) (нічы́м) незаня́ты;
пра́здная жизнь бяздзе́йнае (гуля́шчае, гульта́йскае) жыццё;
пра́здный челове́к гуля́шчы (нічы́м не заня́ты) чалаве́к; (бездельник) гульта́й, лайда́к, ло́дар.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кабалда́й ’вялікаўзроставы’ (Касп.). Відаць, што значэнне, выведзенае з прыкладу («Як табе ня сорамна — ты ж ужо кабалдай!»), з’яўляецца толькі варыянтам магчымай дэфініцыі. З этымалагічна дапушчальных супастаўленняў ні рус. хабалда ’бойкая, крыклівая кабета’, бахалда ’балаболка, разявака, гультай і г. д.’, ні літ. kabálda ’кульгаючая, нязграбная асоба’ не падтрымліваюць тлумачэння Каспяровіча. Яны, аднак, і не пярэчаць яму — агульнавядомымі з’яўляюцца ваганні семантыкі ў экспрэсіўных словах. Такім чынам, паводле семантычнага крытэрыю, нельга выбраць у якасці крыніцы запазычання ні рускую, ні літоўскую мову. Дапамагае крытэрый фанетычны. На той жа тэрыторыі зафіксаваны хабал(ь), хабёл ’бабнік, гуляшчы мужчына’ (Касп.). Гэтыя словы, відавочна, суадносяцца з прыведзенай вышэй рускай лексікай, але цяжка дапусціць, што ў слове кабалдай к паходзіць з х, тым больш што тыповымі з’яўляюцца адваротныя сувязі, г. зн. х < к. У сувязі з гэтым аддаецца перавага літ. kabálda. Такім чынам, можна сцвярджаць, што віц. кабалдай запазычана з літ. крыніцы, блізка да якой стаіць kabálda, адзначанае ў слоўніках. Аб літ. слове гл. Фрэнкель, 200.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)