грэ́кі, -аў, адз. грэк, -а, м.
Народ, які складае асноўнае насельніцтва Грэцыі.
|| ж. грача́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. грэ́часкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грэ́кі, ‑аў; адз. грэк, ‑а, м.; грачанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. грачанкі, ‑нак; ж.
Народ, які складае асноўнае насельніцтва Грэцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грэ́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
грэ́к |
грэ́кі |
| Р. |
грэ́ка |
грэ́каў |
| Д. |
грэ́ку |
грэ́кам |
| В. |
грэ́ка |
грэ́каў |
| Т. |
грэ́кам |
грэ́камі |
| М. |
грэ́ку |
грэ́ках |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
э́ліны, ‑аў; адз. элін, ‑а, м.; элінка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. элінкі, ‑нак; ж.
Старажытныя грэкі. // Высок. Грэкі. Мова элінаў.
[Грэч. hellēn.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грек грэк, род. грэ́ка м., мн. грэ́кі, -каў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
старажы́тны, -ая, -ае.
1. Які ўзнік або існаваў даўно; вельмі даўні.
С. звычай.
Старажытныя грэкі.
Старажытныя паданні.
2. Вельмі стары.
С. бор.
|| наз. старажы́тнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Бі́блія. Рус. би́блия, укр. бі́блія, би́блія. Старое запазычанне з лац. biblia ’тс’ < грэч. βιβλία (мн. ад βιβλίον ’кніга’, па назве. г. Біблос, адкуль грэкі імпартавалі папірус). Фасмер, 1, 164; Шанскі, 1, Б, 116. Ст.-бел. библия, библея (Булыка, Запазыч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рамату́с ’хвароба рэўматызм’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Станк.), таксама рама́тыз, раматызма, рамаці́зма, рамаці́зна (Сл. ПЗБ), рамаці́знасць (Юрч.), ромаці́з (ТС), сюды ж рамаці́жнік ’лекавая трава для лячэння раматусу’ (Юрч.), рамаці́знік ’хворы на раматус’ (Юрч.). Асвоенае ў народнай мове запазычанне з лац. rheumatismus, магчыма, праз ням. Reumatismus. Першасна з грэч. ρενματισμός ’струмень, цячэнне’, бо старажытныя грэкі ўяўлялі сабе, што ўзбуджальнік хваробы расцякаецца па целе. Відавочна, з’яўляецца народнай адаптацыяй замежнай словаформы, што абумовіла варыятыўнасць гучання; паводле Фасмера (3, 455) рус. рамати́с пад уплывам народнай этымалогіі (рама ’плячо’ і тискать ’ціснуць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)