гро́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
Вялікая колькасць пладоў, ягад або кветак на адной галінцы.
Г. рабіны.
|| прым. гро́нкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гро́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Скопішча пладоў або кветак на адной галінцы. Гронка вінаграду. □ Неяк адразу пацяжэлі ад .. крывянога соку гронкі каліны. Паслядовіч. За платамі заблытаныя дажджом і набрынялыя гронкі бэзавых кветак. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гро́нка ’гронка’ (БРС). Ст.-бел. (з XVII ст.) кгроно, гроно ’тс’. Запазычанне з польск. мовы; параўн. польск. grono ’тс’ (аб польск. слове гл. Слаўскі, 1, 350–351). Форма гро́н(к)а можа быць і спрадвечнай (параўн. Трубачоў, Эт. сл., 7, 139, дзе прыводзяцца і ўсх.-слав. словы), але аб запазычанні сведчыць выбухное «г». Гл. яшчэ Булыка, Запазыч., 152.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шыша́к¹, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Тое, што і гронка.
Ш. вінаграду.
2. Патаўшчэнне ў выглядзе шышкі на сцёблах некаторых раслін (разм.).
Шышакі чароту.
3. Вялікая колькасць насякомых, якія сабраліся ў адзін ком.
Ш. пчол.
|| прым. шыша́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кісць ’частка рукі’ (ТСБМ). Укр. кисть, рус. кисть ’тс’, а таксама ’гронка, пэндзаль’, ст.-слав. кисть ’пучок, гронка’, балг. киска ’букет, пучок’, серб.-харв. ки̏ст ’пэндзаль’, славен. kist ’тс’, польск. kiść ’пучок, гронка’, чэш. kyst ’пучок, вязка, букет’, славац. kysť ’кутас, мяцёлка, гронка’. Агульнапрынята прасл. kystь узводзіць да *kyt‑tь, якое паходзіць ад kyta (гл. кіта) ’гронка, мяцёлка, пучок, кутас’ (Фасмер, 2, 240; Слаўскі, 2, 176–177; ЕСУМ, 2, 438).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кі́ста ’гронка (аўса)’ (Сл. паўн.-зах.). Зваротнае ўтварэнне ад кісць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кусце́нь ’гронка’ (Сл. паўн.-зах.). Да куст (гл.). Аб -гнь‑суфіксацыі гл. Сцяцко, Афікс. наз., 152.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кі́ціца ’кутас, снапок, гронка’ (Мат. Гом., Нар. словатв., Сл. паўн.-зах., Нар. сл., Ян.). Гл. кіта.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)