гра́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
гра́д |
| Р. |
гра́ду |
| Д. |
гра́ду |
| В. |
гра́д |
| Т. |
гра́дам |
| М. |
гра́дзе |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
град, -у, М -дзе, м.
1. Атмасферныя ападкі ў выглядзе невялікіх ледзяных крупінак.
2. перан., чаго. Мноства чаго-н.
Г. папрокаў.
Градам (прысл.) льецца пот.
|| прым. градавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Градавая хмара.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
град (род. гра́ду) м., прям., перен. град;
г. збіў жы́та — град поби́л рожь;
г. папро́каў — град упрёков
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
градI прям., перен. град, род. гра́ду м.;
пот ка́тится градом пот ко́ціцца гра́дам;
град поби́л рожь град збіў жы́та;
град упрёков град папро́каў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
градII (город) уст. го́рад, -да м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
град, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Атмасферныя ападкі ў выглядзе крупінак лёду рознай велічыні. Вільготны сівер балюча біў у твар рэдкімі шрацінамі граду. Шамякін. Кудлатыя нізкія хмары бясконцаю кудзеляю рассцілаліся па небе, сеючы халодным дажджом і дробным градам. Колас.
2. перан.; чаго. Мноства чаго‑н. Яе [Любы] з’яўленне на полі жанкі зноў сустрэлі градам заўваг. Васілевіч. Некалькі мужчын, хто з канём, а хто без каня, уцякалі ў лес пад градам куль. Нікановіч.
3. у знач. прысл. гра́дам. У вялікай колькасці; патокам. З Кірылы ліўся пот градам, кашуля на целе была мокрай. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Град ’град’. Параўн. рус. град, укр. град, польск. grad, чэш. hrad, балг. град, серб.-харв. гра̏д, ст.-слав. градъ. Прасл. *gradъ ’тс’. І.‑е. *grōdō‑ ’град’: параўн. арм. karkut ’тс’ (< *ga‑grōdo), лац. grandō ’град’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 101 (з літ-рай). Параўн. яшчэ Фасмер, 1, 450; Слаўскі, 1, 336; Бернекер, 344.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
градано́сны, -ая, -ае.
Які нясе град (пра хмару).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Гра́ды
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
Гра́ды |
| Р. |
Гра́д
Гра́даў |
| Д. |
Гра́дам |
| В. |
Гра́ды |
| Т. |
Гра́дамі |
| М. |
Гра́дах |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
градово́й градавы́; см. градI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)