глава́, -ы́, мн. гла́вы і (з ліч. 2, 3, 4) главы́, глаў, ж.

Раздзел кнігі, артыкула і пад.

Г. аповесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

глава́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. глава́ гла́вы
главы́
Р. главы́ гла́ў
Д. главе́ гла́вам
В. главу́ гла́вы
главы́
Т. главо́й
главо́ю		 гла́вамі
М. главе́ гла́вах

Крыніцы: nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

глава́​II ж. (отдел книги) глава́, -вы́ ж.; раздзе́л, -ла м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

глава́​I ж.

1. (главное лицо) галава́, -вы́ ж.; (председатель) старшыня́, -ні́ м.; (руководитель) кіраўні́к, -ка́ м.; (вождь) правады́р, -ра́ м.;

глава́ прави́тельства кіраўні́к ура́да;

глава́ семьи́ галава́ сям’і́ (старэ́йшы ў сям’і́);

2. архит. ку́пал, -ла м.;

3. (голова) уст. галава́, -вы́ ж.;

склони́ть главу́ схілі́ць галаву́;

◊

во главе́ с (кем) на чале́ з (кім);

быть (идти́, стоя́ть) во главе (кого, чего) быць (ісці́, стая́ць) на чале́ (каго, чаго);

поста́вить, положи́ть во главу́ угла́ паста́віць, пакла́сці ў асно́ву (у асно́ву асно́ў).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

глава́, ‑ы; мн. главы, глаў; ж.

Раздзел кнігі, артыкула, абазначаны нумарацыяй або загалоўкам. Главы рамана.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Глава́ ’глава (у кніжцы і да т. п.); таксама ’глава (дэлегацыі, урада і г. д.)’. Рус. глава́, укр. глава́. У бел. і ўкр. мовах запазычанне з рус. глава́ ’тс’. У рус. мове глава́ (у кнізе) узята са ст.-слав. глава, якое перадае грэч. κεφάλιον. Гл. Фасмер, 1, 408; Шанскі, 1, Г, 83. У знач. ’глава (урада і г. д.)’ таксама з рус. мовы, дзе гэта значэнне развілося, здаецца, незалежна ад ст.-слав. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Галава́. Слова прасл. паходжання: рус. голова́, укр. голова́, польск. głowa, чэш., славац. hlava, ст.-слав. глава, балг. глава́, серб.-харв. гла́ва і г. д. Прасл. *golva (acc. sg. *golvǫ). Роднасныя: літ. galvà, ст.-прус. galwan (acc. sg.). Далейшыя сувязі няпэўныя. Падрабязны агляд версій гл. Фасмер, 1, 429; Слаўскі, 1, 292–293. У якасці геаграфічнай назвы ў бел. мове вядома галава́ ’паўвостраў на павароце рэчкі; калена ракі’ (Яшкін). Прасл. golva дае шмат вытворных праславянскага характару: галава́, галаве́нь, галаві́зна, галаўня́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бургамі́стр I м. (глава городского управления) бургоми́стр

бургамі́стр II м., зоол. бургоми́стр

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поўнагало́ссе, ‑я, н.

Уласцівая ўсходнеславянскім мовам, у адрозненне ад іншых славянскіх моў, фанетычная рыса, якая заключаецца ў наяўнасці спалучэнняў оро, оло, ере, еле ў становішчы паміж двума зычнымі на месцы старажытных агульнаславянскіх ор, ол, ер, ел: руск. голова, бел. галава, балг. глава, польск. głowa, руск. город, бел. горад, балг. град, чэшск. hlava.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кіраўні́к, -ка́ м.

1. руководи́тель, глава́; прави́тель;

2. управля́ющий;

к. спраў — управля́ющий дела́ми (управде́л, управдела́ми)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)