геаметры́чны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
геаметры́чны |
геаметры́чная |
геаметры́чнае |
геаметры́чныя |
| Р. |
геаметры́чнага |
геаметры́чнай
геаметры́чнае |
геаметры́чнага |
геаметры́чных |
| Д. |
геаметры́чнаму |
геаметры́чнай |
геаметры́чнаму |
геаметры́чным |
| В. |
геаметры́чны (неадуш.)
геаметры́чнага (адуш.) |
геаметры́чную |
геаметры́чнае |
геаметры́чныя (неадуш.)
геаметры́чных (адуш.) |
| Т. |
геаметры́чным |
геаметры́чнай
геаметры́чнаю |
геаметры́чным |
геаметры́чнымі |
| М. |
геаметры́чным |
геаметры́чнай |
геаметры́чным |
геаметры́чных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
арнамента́льна-геаметры́чны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
арнамента́льна-геаметры́чны |
арнамента́льна-геаметры́чная |
арнамента́льна-геаметры́чнае |
арнамента́льна-геаметры́чныя |
| Р. |
арнамента́льна-геаметры́чнага |
арнамента́льна-геаметры́чнай
арнамента́льна-геаметры́чнае |
арнамента́льна-геаметры́чнага |
арнамента́льна-геаметры́чных |
| Д. |
арнамента́льна-геаметры́чнаму |
арнамента́льна-геаметры́чнай |
арнамента́льна-геаметры́чнаму |
арнамента́льна-геаметры́чным |
| В. |
арнамента́льна-геаметры́чны (неадуш.)
арнамента́льна-геаметры́чнага (адуш.) |
арнамента́льна-геаметры́чную |
арнамента́льна-геаметры́чнае |
арнамента́льна-геаметры́чныя (неадуш.)
арнамента́льна-геаметры́чных (адуш.) |
| Т. |
арнамента́льна-геаметры́чным |
арнамента́льна-геаметры́чнай
арнамента́льна-геаметры́чнаю |
арнамента́льна-геаметры́чным |
арнамента́льна-геаметры́чнымі |
| М. |
арнамента́льна-геаметры́чным |
арнамента́льна-геаметры́чнай |
арнамента́льна-геаметры́чным |
арнамента́льна-геаметры́чных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абстра́ктна-геаметры́чны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
абстра́ктна-геаметры́чны |
абстра́ктна-геаметры́чная |
абстра́ктна-геаметры́чнае |
абстра́ктна-геаметры́чныя |
| Р. |
абстра́ктна-геаметры́чнага |
абстра́ктна-геаметры́чнай
абстра́ктна-геаметры́чнае |
абстра́ктна-геаметры́чнага |
абстра́ктна-геаметры́чных |
| Д. |
абстра́ктна-геаметры́чнаму |
абстра́ктна-геаметры́чнай |
абстра́ктна-геаметры́чнаму |
абстра́ктна-геаметры́чным |
| В. |
абстра́ктна-геаметры́чны (неадуш.)
абстра́ктна-геаметры́чнага (адуш.) |
абстра́ктна-геаметры́чную |
абстра́ктна-геаметры́чнае |
абстра́ктна-геаметры́чныя (неадуш.)
абстра́ктна-геаметры́чных (адуш.) |
| Т. |
абстра́ктна-геаметры́чным |
абстра́ктна-геаметры́чнай
абстра́ктна-геаметры́чнаю |
абстра́ктна-геаметры́чным |
абстра́ктна-геаметры́чнымі |
| М. |
абстра́ктна-геаметры́чным |
абстра́ктна-геаметры́чнай |
абстра́ктна-геаметры́чным |
абстра́ктна-геаметры́чных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кангруэ́нтны, ‑ая, ‑ае.
Які супадае пры накладанні (пра геаметрычныя фігуры). Кангруэнтныя адрэзкі.
[Ад лац. congruens, congruentis — адпаведны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арна́мент, -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Узор, жывапіснае графічнае ўпрыгожанне, у аснове якога ляжаць геаметрычныя, раслінныя і жывёльныя матывы, што паўтараюцца ў пэўным парадку.
Беларускі а.
2. У музыцы: упрыгожанне мелодый, напр. трэль.
|| прым. арна́ментны, -ая, -ае і арнамента́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сумясці́ць, -мяшчу́, -ме́сціш, -ме́сціць; суме́шчаны; зак., што.
1. Спалучыць, злучыць разам.
С. работу з вучобай.
Нельга с. несумяшчальнае.
2. Налажыць адно на адно (пра лініі, геаметрычныя фігуры).
С. сіметрычныя фігуры.
|| незак. сумяшча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. сумяшчэ́нне, -я, н.
С. прафесій (у аднаго работніка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кінема́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
Раздзел тэарэтычнай механікі, які вывучае геаметрычныя асаблівасці руху цел без ўліку іх масы і ўздзеяння на іх іншых цел (сіл).
[Ад грэч. kinēma — рух.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
геаме́трыя, ‑і, ж.
Раздзел матэматыкі, які вывучае формы цел і ўласцівасці прасторавых велічынь.
•••
Аналітычная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які праводзіць геаметрычныя даследаванні метадамі алгебры і аналізу.
Начартальная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які вывучае адлюстраванне прасторавых цел на плоскасці.
[Ад грэч. gē — зямля і metréō — вымяраю.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арна́мент, ‑у, М ‑нце, м.
1. Узор (жывапісны, скульптурны і інш.), у аснове якога ляжаць геаметрычныя, раслінныя і жывёльныя матывы, што паўтараюцца ў строга вытрыманым стылі. Беларускі арнамент. Раслінны, геаметрычны, скульптурны арнамент. □ Усё прымерваўся [Іван Масладуда], прыкідваў, ці падыдзе да.. [шафы] той ці іншы арнамент, які-небудзь незвычайны ўзор. Лынькоў.
2. Тое, што і арнаментыка.
[Ад лац. ornamentum — упрыгожанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рысава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., каго-што і без дап.
Перадаваць прадметы на плоскасці ад рукі пры дапамозе графічных сродкаў (звычайна контурамі, рыскамі і пад.). [Дзед] браў вялізныя лісты медзі, рысаваў на іх розныя геаметрычныя фігуры. Бядуля. Не добра, аднак, рысаваць пры лямпе, святло жаўціць і цені вельмі вострыя, густыя. Брыль. // перан. Мысленна падаваць у якіх‑н. вобразах, формах. Яе дзіцячыя ўяўленні рысавалі ўсё як бы ў застылым моманце. Чорны. Паслушнае і ўслужлівае ўяўленне ўжо рысавала .. [Лабановічу] вобраз дзяўчыны, гэту чыстую і прыгожую краску, узгадаваную ў глухіх палескіх барах. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)