га́ніць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
га́ню |
га́нім |
| 2-я ас. |
га́ніш |
га́ніце |
| 3-я ас. |
га́ніць |
га́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
га́ніў |
га́нілі |
| ж. |
га́ніла |
| н. |
га́ніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
га́нь |
га́ньце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
га́нячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
га́ніць несов.
1. поро́чить, оха́ивать, ха́ять, хули́ть;
г. рабо́ту — оха́ивать (ха́ять, хули́ть, поро́чить) рабо́ту;
2. осужда́ть; порица́ть;
г. учы́нак каго́-не́будзь — осужда́ть (порица́ть) посту́пок кого́-л.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., каго-што.
Прызнаваць непрыгодным, дрэнным; даваць нізкую ацэнку. Сініцкі гаварыў і гаварыў пра дысертацыю, але Кухарчык не мог ніяк зразумець, ці ён яе хваліць, ці ганіць. Сабаленка. // Асуджаць, абгаворваць. Заўсёды мімаволі з’яўляецца антыпатыя да чалавека, які пачынае завочна ганіць іншых. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Га́ніць ’ганіць, ганьбаваць’ (БРС, Нас., Шат., Касп., Бяльк.). Укр. га́нити, рус. га́нить ’тс’ (толькі ў зах. і паўд. гаворках, гл. СРНГ, 6, 134–135), польск. ganić, чэш. haněti, haniti. Гэта слова сустракаецца толькі ў зах.- і ўсх.-слав. мовах (у паўднёвых славян няма). Паходжанне яго спрэчнае. Лічыцца роднасным са слав. дзеясловам *ganjati: *goniti: *gъnati ’гнаць, ганяць’. З іншага боку некаторыя этымолагі думаюць пра запазычанне з ням. (с.-в.-ням.) hōna або роднаснасць з *gadъ, *gaditi. Агляд версій гл. у Слаўскага, 1, 254–255. Шатэрнік (гл. заўвагу ў яго слоўніку), здаецца, хоча лічыць бел. слова запазычаннем з польск. ganić. Гл. яшчэ Фасмер, 1, 392.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
га́ніцца, ‑ніцца; незак.
Зал. да ганіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
порица́ть несов. га́ніць; ганьбава́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обха́ивать несов., прост. га́ніць, абгаво́рваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
оха́ивать несов., разг. га́ніць, абгаво́рваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расха́ивать несов., прост. га́ніць, абгаво́рваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́ніцца несов., страд. поро́читься; оха́иваться; осужда́ться; порица́ться; см. га́ніць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)