га́ма² -ы, ж.
Назва трэцяй літары грэчаскага алфавіта.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ма¹, -ы, мн. -ы, гам, ж.
1. Паслядоўны рад музычных гукаў, які павышаецца або паніжаецца ў межах адной ці некалькіх акта́ў.
Мінорная г.
2. перан., чаго. Паслядоўны рад аднародных, але па-рознаму зменлівых якасцей, з’яў.
Г. фарбаў.
Г. гукаў.
|| прым. га́мавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ма
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
га́ма |
га́мы |
| Р. |
га́мы |
га́м |
| Д. |
га́ме |
га́мам |
| В. |
га́му |
га́мы |
| Т. |
га́май
га́маю |
га́мамі |
| М. |
га́ме |
га́мах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
га́ма 1, ‑ы, ж.
1. Паслядоўны рад музыкальных гукаў, які павышаецца або паніжаецца ў межах адной ці некалькіх актаў. Мінорная гама.
2. перан.; чаго. Паслядоўны рад аднародных, але розных прадметаў, з’яў; паслядоўная змена з’яў. Разнастайная гама пачуццяў. Гама фарбаў.
[Ад грэч. gámma — назва літары, якая абазначала гук «соль» у сярэдневяковай музыцы.]
га́ма 2, ‑ы, ж.
Назва трэцяй літары грэчаскага алфавіта.
•••
Гама-глабулін — адзін з бялкоў крыві, што прымяняецца як лячэбна-прафілактычны прэпарат пры некаторых інфекцыйных хваробах (гепатыце, коклюшы і інш.).
Гамапрамяні — нябачныя прамяні радыеактыўнага рэчыва, здольныя пранікаць праз непразрыстыя прадметы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́ма I ж., прям., перен. га́мма;
мажо́рная г. — мажо́рная га́мма;
г. ко́лераў — га́мма кра́сок
га́ма II ж. (буква) га́мма
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Га́ма ’гама (музыч. і да. т. п.)’ (БРС). Рус. га́мма, укр. га́ма. Крыніцай запазычання з’яўляецца франц. gamme ’тс’ або ням. Gamme < франц. У аснове тэрміна ляжыць назва грэч. літары γ (γάμμα), якая трапіла ў франц. і ням. мовы з іт. gamma. Падрабязна гл. Шанскі, 1, Г, 24–25.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
га́ма-глабулі́н, -у, м.
Прэпарат бялкоў плазмы крыві, які прымяняецца як лекавы і прафілактычны сродак пры некаторых інфекцыйных захворваннях.
|| прым. га́ма-глабулі́навы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ма-прамяні́, -нёў, адз. га́ма-праме́нь, -я, м. (спец.).
Тое, што і гама-выпрамяненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ма-выпрамяне́нне, -я, мн. -і, -яў, н. (спец.).
Кароткахвалевае элекграмагнітнае выпрамяненне, якое вылучаецца радыеактыўнымі рэчывамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ма-глабулі́навы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
га́ма-глабулі́навы |
га́ма-глабулі́навая |
га́ма-глабулі́навае |
га́ма-глабулі́навыя |
| Р. |
га́ма-глабулі́навага |
га́ма-глабулі́навай
га́ма-глабулі́навае |
га́ма-глабулі́навага |
га́ма-глабулі́навых |
| Д. |
га́ма-глабулі́наваму |
га́ма-глабулі́навай |
га́ма-глабулі́наваму |
га́ма-глабулі́навым |
| В. |
га́ма-глабулі́навы
га́ма-глабулі́навага |
га́ма-глабулі́навую |
га́ма-глабулі́навае |
га́ма-глабулі́навыя |
| Т. |
га́ма-глабулі́навым |
га́ма-глабулі́навай
га́ма-глабулі́наваю |
га́ма-глабулі́навым |
га́ма-глабулі́навымі |
| М. |
га́ма-глабулі́навым |
га́ма-глабулі́навай |
га́ма-глабулі́навым |
га́ма-глабулі́навых |
Крыніцы:
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)