вінава́та
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| вінава́та |
вінава́цей |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вінава́та нареч. винова́то
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вінава́та-сарамлі́вы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
вінава́та-сарамлі́вы |
вінава́та-сарамлі́вая |
вінава́та-сарамлі́вае |
вінава́та-сарамлі́выя |
| Р. |
вінава́та-сарамлі́вага |
вінава́та-сарамлі́вай
вінава́та-сарамлі́вае |
вінава́та-сарамлі́вага |
вінава́та-сарамлі́вых |
| Д. |
вінава́та-сарамлі́ваму |
вінава́та-сарамлі́вай |
вінава́та-сарамлі́ваму |
вінава́та-сарамлі́вым |
| В. |
вінава́та-сарамлі́вы (неадуш.)
вінава́та-сарамлі́вага (адуш.) |
вінава́та-сарамлі́вую |
вінава́та-сарамлі́вае |
вінава́та-сарамлі́выя (неадуш.)
вінава́та-сарамлі́вых (адуш.) |
| Т. |
вінава́та-сарамлі́вым |
вінава́та-сарамлі́вай
вінава́та-сарамлі́ваю |
вінава́та-сарамлі́вым |
вінава́та-сарамлі́вымі |
| М. |
вінава́та-сарамлі́вым |
вінава́та-сарамлі́вай |
вінава́та-сарамлі́вым |
вінава́та-сарамлі́вых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
винова́то нареч. вінава́та;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.
1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.
Прызнаць вінаватым.
В. ў крадзяжы.
Я вінавата перад вамі.
2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.
В. голас.
Вінавата (прысл.) паглядзець.
3. Які вінен каму-н., мае доўг.
Я яму в. трыццаць рублёў.
|| наз. вінава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
круго́м, прысл. і прыназ.
1. прысл. 3 усіх бакоў.
К. лес.
К. людзі.
2. прысл. Робячы кругавы рух.
Абляцець к.
Павярнуцца к.
3. прысл. Поўнасцю.
К. вінавата.
4. прыназ. з Р. Вакол каго-, чаго-н.
К. хаты растуць кветкі.
К. лесу поле.
Абысці к. стала.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пану́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Паныла схіліць галаву, апусціць вочы ўніз. — Цяжка? — з іроніяй спытала .. [Маша], і.. [Максім] вінавата панурыў галаву. Шамякін. Федзя панурыў вочы і маўчаў. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паця́ўкаць, ‑ае; зак.
Разм. Цяўкаць некаторы час; цяўкнуць некалькі разоў. Сабака сваё зрабіў і толькі, каб не адразу парваць знаёмства з хлопцамі, адбегся і, вінавата аблізваючыся, пацяўкаў і падаўся дадому. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падмачы́ць, ‑мачу, ‑мочыш, ‑мочыць; зак., каго-што.
Крыху, злёгку намачыць; даць падмокнуць. З тыдзень, можа, свякруха пашыла з ёю ў ладах, а потым не было таго дня, каб не грызла за што-небудзь: дождж падмочыць сена — нявестка вінавата, квахтуха рэшата скіне — зноў нявестка вінавата. Гроднеў.
•••
Падмачыць рэпутацыю — знізіць чый‑н. аўтарытэт, выставіць з нядобрага боку. І трэба прызнацца — Мікалай Мірлікійскі выставіў Мікіту таксама з нядобрага боку і што называецца падмачыў яго рэпутацыю сталага хлопца ў вачах затонскіх старадумаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамыча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што і без дап.
Разм. Тое, што і прамыкаць. Я вінавата нешта прамычаў і хацеў падхапіцца з канапы. Але дзе там! Цела нібы чужое, і ў галаве памутнела зноў. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)